W tym roku R@Port krążyć ma wokół dwóch głównych tematów: Gry w historię oraz Klisz (nie)pamięci.
Na festiwal przyjadą dwie wielkie osobistości - Thomas Ostermeier i Krystian Lupa. Obaj zaprezentują swoje spektakle. Bilety na poszczególne przedstawienia kosztować będą od 15 do 50 zł. Karnet na cały festiwal to koszt 250 zł (ulgowy) lub 310 zł (normalny) - karnet nie obowiazuje na pokaz "Trash story" Teatru Ateneum. Imprezy towarzyszące w godzinach rannych będą bezpłatne. Ceny biletów na konkretne przedstawienia podamy wkrótce.
IV Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych R@PORT 8-16 maja 2009
Tegoroczny Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych R@PORT trwać będzie – wraz z poprzedzającym go PROLOGIEM – aż dziewięć dni, wypełnionych spektaklami oraz rozmaitymi zdarzeniami z pogranicza teatru i sztuk wizualnych: performansami, warsztatami, czytaniami najnowszych sztuk, kinoteatrem, spotkaniami z artystami, konferencją naukową i wystawą. Do Gdyni zaprosiliśmy piętnaście spektakli z najważniejszych ośrodków promujących nową dramaturgię – Wrocławia, Legnicy, Wałbrzycha, Warszawy, Krakowa, Poznania, Olsztyna, Koszalina, Gdańska i... Berlina. Ich twórcami jest czołówka reżyserów z młodego i średniego pokolenia, między innymi Jan Klata, Piotr Kruszczyński, Paweł Kamza, Przemysław Wojcieszek, Paweł Passini, Monika Strzępka. Dbając o atrakcyjność i niepowtarzalność naszej festiwalowej oferty, postawiliśmy na spektakle najnowsze, nieopatrzone i niezgrane (aż dwa z nich będą miały swoją premierę dopiero w maju, na kilka dni przed inauguracją festiwalu). Spektakle startujące w konkursie zostaną skonfrontowane z jednej strony z pokazami mistrzów – Krystiana Lupy i Thomasa Ostermeiera, z drugiej strony zaś – z próbami debiutantów, studentów reżyserii Akademii Teatralnej w Warszawie, którzy przygotują czytania sztuk z finału Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej oraz wariacje warsztatowe na temat dramatów Helmuta Kajzara i Ireneusza Iredyńskiego w ramach nowego nurtu festiwalu, zatytułowanego SZTUKA XX WIEKU: REAKTYWACJA.
Repertuar kolejnych edycji R@PORTU podyktowany jest potrzebą wskazywania w obrębie najnowszej polskiej dramaturgii ważkich tematów i nurtów, jak również – za jej pośrednictwem – diagnozowania współczesnej polskiej rzeczywistości. Zestaw zapraszanych do Gdyni spektakli wynika niezmiennie z próby rozpoznania, które elementy społecznego dyskursu zostaną przechwycone i podjęte przez teatr. Poprzednia, trzecia edycja festiwalu odpowiedziała na to pytanie bardzo precyzyjnie, wskazując na problematykę rozliczeń z historią, wypełniania jej „białych plam”, konstruowania narodowej i lokalnej świadomości. Ten nurt teatralnego „historyzmu” okazał się na tyle ważny i nośny, że wciąż owocuje wieloma ciekawymi sztukami i ich scenicznymi realizacjami. Równie mocno wybrzmiewa tematyka duchowej bezdomności i poszukiwania własnych korzeni.
Podążając tropem tych rozpoznań, zbudowaliśmy program czwartej edycji gdyńskiego R@PORTU wokół czterech nadrzędnych tematów, które znajdą swoje rozwinięcie w debatach z udziałem artystów: KLISZE (NIE)PAMIĘCI, GRA W HISTORIĘ, HOMO POLONICUS (w tym bloku pojawi się między innymi najnowszy spektakl Jana Klaty na podstawie sztuki Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk Szajba, który swoją premierę będzie miał w Teatrze Polskim we Wrocławiu zaledwie kilka dni przed gdyńskim festiwalem). Czwarty temat, FAŁSZERZE WYOBRAŹNI, wprowadzi nas w niezwykle ważny dyskurs estetyczny – od dawna obecny w refleksji o sztuce – który dotyczy opozycji między realnością a fikcyjnością, między esencją a imitacją. Zmienia on nie tylko oblicze sceny, ale uwidacznia się coraz bardziej w strategiach dramatopisarskich, rozszerzając – czy wręcz rozmywając – granice dramatu. Wśród rozmaitych zabiegów „adaptacyjnych”, mających za cel aktualizację starych tekstów, coraz silniejszą pozycję zajmuje praktyka „przepisywania” czy też „recyklingu” klasyków. Stopień modyfikacji treści, języka, metaforyki jest w większości wypadków tak duży, że możemy śmiało mówić o tworzeniu autonomicznej wartości intelektualnej i artystycznej. Zjawisko to znajdzie swoje odbicie nie tylko w repertuarze czwartej edycji R@PORTU, gdzie w części konkursowej, obok inscenizacji polskich dramatów współczesnych napisanych po 1989 roku, pojawi się wariacja Pawła Demirskiego na tematy czechowowskie (Diamenty to węgiel, który wziął się do roboty. After Czechow: „Wujaszek Wania”) czy nowe opracowania tematów literackich i filmowych (Wszystkie rodzaje śmierci wg Hermana Hessego oraz Wodzirej. Koszalin Kulturkampf wg scenariusza Feliksa Falka, oba „przepisane” przez Artura Pałygę). Problem „granic dramatu” i „granic teatru” zostanie również podjęty w porządku konferencji naukowej, dyskusji panelowej i spotkań z twórcami. Niezwykle ważnym elementem będzie wystawa „Tadeusz Kantor nad morzem” przygotowana we współpracy z Cricoteką i Muzeum Miasta Gdynia, którą dopełni wykład Jana Kłossowicza i performans Zbigniewa Warpechowskiego. Gdyński festiwal obrasta też w nowe nurty, gromadzące liczne zdarzenia pozakonkursowe, które pozwolą zobaczyć najnowszą polską dramaturgię w szerokim kontekście – tego, co najbardziej wartościowe w sztuce ubiegłego stulecia, jak i tego, co wychylone jest w przyszłość. Dopełnieniem przeglądu inscenizacji współczesnego dramatu będą – tradycyjnie już – spektakle zrealizowane w Teatrze TV oraz zarejestrowane przez TVP Kultura (KINOTEATR). Już po raz drugi festiwal zostanie poprzedzony PROLOGIEM, który wypełnią czytania, obudowane etiudami aktorskimi, sztuk autorów nominowanych do finału konkursu o Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną (9–10 maja). Nowością będą reinterpretacje dramatów z kanonu literatury XX wieku, nieco już zapoznanych i „niemodnych”, zrealizowane w formie pokazów warsztatowych przez młodych reżyserów: Agatę Puszcz i Wojciecha Pitalę (SZTUKA XX WIEKU: REAKTYWCJA).
Zdecydowanie mocniej niż dotąd wybrzmi kontekst europejskiego teatru, który pozwoli umiejscowić najnowszą polską dramaturgię na tle ważnych zjawisk wyznaczających kierunek zmian w sztuce XXI wieku. Nurt R@PORT EUROPA tworzyć będą spektakle zagraniczne, w których współczesna tematyka skojarzona została z eksperymentalnym językiem teatralnym. W tym roku pokażemy spektakl Schaubühne am Lehniner Platz z Berlina: Produkt Marka Ravenhilla w reżyserii jednego z liderów europejskiego teatru, reżysera postulującego „nowy realizm” – Thomasa Ostermeiera. Nasze zaproszenie przyjęła również formacja Hitman’s Heel z nowym projektem Alexandra Hacke i Danielle Picciotto Statek głupców. Zaprezentujemy również filmową wersję spektaklu Wallenstein szwajcarsko-niemieckiej grupy Rimini Protokoll. Dopełnieniem całości – zarazem finałowym akordem festiwalu – będzie mistrzowski spektakl Krystiana Lupy Prezydentki na podstawie najbardziej znanej sztuki austriackiego skandalisty, Wernera Schwaba.
Ten mocny akcent europejski tegorocznej edycji jest zapowiedzią ewoluowania festiwalu w kierunku imprezy o wymiarze międzynarodowym. Mamy nadzieję, że począwszy od piątej edycji R@PORT przekształci się w Europejski Festiwal Nowej Dramaturgii z programem obejmującym polskie i zagraniczne realizacje sztuk powstałych w XXI wieku.
Joanna Puzyna-Chojka
Dyrektor Programowy Festiwalu
Program IV Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port:
R@Port Prolog
8 maja (piątek)
17:00 - wykład Jana Kłossowicza "Teatr happeningowy Tadeusza Kantora"
Muzeum Miasta Gdyni (ul. Zawiszy Czarnego 1)
Wstęp wolny
18:00 - wernisaż wystawy "Tadeusz Kantor nad morzem"
Muzeum Miasta Gdyni (ul. Zawiszy Czarnego 1)
Wstęp wolny
20:00 - performance Zbigniewa Warpechowskiego
Klub Muzyczny Ucho (ul. Św. Piotra 2) Wstęp wolny
9 maja (sobota)
15:00 - czytanie sztuk Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej:
Nasz Syn - Marka Pruchniewskiego i Marka Wortmana
W imię ojca i syna - Szymona Bogacza
Nad - Mariusza Bielińskiego
Teatr Miejski Mała Scena
Wstęp wolny
10 maja (niedziela)
15:00 - czytanie sztuk Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej:
Morze otwarte - Jakuba Roszkowskiego
Eskimos w podróży służbowej - Zyty Rudzkiej
Teatr Miejski Mała Scena
Wstęp wolny
18:30 - debata z udziałem dramaturgów i członków kapituły Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej
Teatr Miejski Mała Scena
Wstęp wolny
11 maja (poniedziałek)
10:00 - konferencja naukowa "Granice dramatu"
Teatr Miejski Mała Scena
Wstęp wolny
16:00 - dyskusja panelowa "Dramaturgia wyczerpania?"
Teatr Miejski Mała Scena
Wstęp wolny
Inauguracja IV Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port
18:00 - Gala Finałowa Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej
Teatr Miejski Duża Scena
19:00 - pokaz festiwalowy
Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
Trash Story, reż. Ewelina Pietrowiak
Teatr Miejski Duża Scena
Bilety: 50 zł
12 maja (wtorek)
12:00 - Kinoteatr Europa
"Wallenstein" Rimini Protokoll w Berlinie (z wykładem Anny R. Burzyńskiej)
DKF Żyrafa (ul Waszyngtona 1)
Wstęp wolny
16:00 - spektakl konkursowy
Wujek z Luandy, reż. Vet Harlan [Sebastian Majewski]
Scena Witkacego we Wrocławiu
Centrum Kultury, ul. Łowicka 51 (plener)
18:30 - spektakl konkursowy
Teatr Polski w Poznaniu
Walizka, reż. Piotr Kruszczyński
Teatr Muzyczny Duża Scena
22:00 - spektakl konkursowy
Laboratorium Dramatu w Warszawie
Przylgnięcie, reż. Aldona Figura
Teatr Miejski Duża Scena
22:45 - dyskusja "Klisze (nie)pamięci"
Teatr Miejski Mała Scena
Wstęp wolny
13 maja (środek)
10:00 - Kinoteatr
"Błądzenie", reż. Jerzy Jarocki
DKF Żyrafa (ul. Waszyngtona 1)
Wstęp wolny
14:00 - Performing lecture
"Bombay-Chicago/Chicago-Bombay" Józefa Jaremy
Klub Muzyczny Ucho (ul. Św. Piotra 2)
Wstęp wolny
16:00 - spektakl konkursowy
Bałtycki Teatr Dramatyczny w Koszalinie
Wodzirej. Koszalin Kulturkampf, reż. Piotr Ratajczak
Teatr Miejski Duża Scena
18:30 - spektakl konkursowy
Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie
Wszystkie rodzaje śmierci, reż. Paweł Passini
Teatr Muzyczny Duża Scena
21:00 - spektakl konkursowy
Teatr Wybrzeże w Gdańsku
Ksiądz H., czyli Anioły w Amsterdamie, reż. Bartosz Frąckowiak
Teatr Wybrzeże Malarnia
22:30 - dyskusja "Fałszerze wyobraźni"
Teatr Miejski Mała Scena
Wstęp wolny
14 maja (czwartek)
10:00 - Kinoteatr
"Made in Poland", reż. Przemysław Wojcieszek
DKF Żyrafa (ul. Waszyngtona 1)
Wstęp wolny
12:30 - Performing lecture
"Między nami dobrze jest" Doroty Masłowskiej
Klub Muzyczny Ucho (ul. Św. Piotra 2)
Wstęp wolny
15:00 - R@Port Europa
Schaubühne am Lehniner-Platz w Berlinie
Das Produkt (Produkt), reż. Thomas Ostermeier
Teatr Miejski Duża Scena
16:30 - spektakl konkursowy
Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie
Żydówek nie obsługujemy, reż. Piotr Jędrzejas
Teatr Muzyczny Malarnia
18:00 - spektakl konkursowy
Teatr Polski we Wrocławiu
Szajba, reż. Jan Klata
Teatr Muzyczny Duża Scena
21:00 - spektakl konkursowy
Teatr Modrzejewskiej w Legnicy
Fotografie, reż. Paweł Kamza
Magazyny, ul. Polska
23:00 - dyskusja "Homo Polonicus"
Teatr Miejski Mała Scena
Wstęp wolny
15 maja (piątek)
10:00 - Kinoteatr
"Transfer!", reż. Jan Klata
DKF Żyrafa (ul. Waszyngtona 1)
Wstęp wolny
12:00 - spotkanie z Janem Klatą
Klub Muzyczny Ucho (ul. Św. Piotra 2)
16:00 - spektakl konkursowy
Teatr im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu
Diamenty to węgiel, który wziął się do roboty, reż. Monika Strzępka
Teatr Miejski Duża Scena
18:30 - spektakl konkursowy
Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy
Była już taka miłość, ale nie ma pewności, że to byłą nasza
Franciszkańskie Centrum Kultury, ul. Ujejskiego 40
20:30 - dyskusja "Gra w historię"
Teatr Miejski Mała Scena
Wstęp wolny
22:00 - R@Port Europa
Alex Hacke & Danielle Picciotto, Berlin
The Ship of fools (Statek głupców)
Klub Muzyczny Ucho (ul. Św. Piotra 2)
16 maja (sobota)
12:00 - Sztuka XX wieku: reaktywacja
Pokazy warsztatowe studentów reżyserii Akademii Teatralnej w Warszawie
"Koniec półświni/Gwiazda" Helmuta Kajzara
"Terroryści" Ireneusza Iredyńskiego
Teatr Miejski Mała Scena
Wstęp wolny
16:00 - spotkanie z Krystianem Lupą
Teatr Miejski Mała Scena
19:00 - R@Port Europa
Teatr Polski we Wrocławiu
Prezydentki, reż. Krystian Lupa
Teatr Miejski Duża Scena
21:00 - ogłoszenie werdyktu jury IV Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port
Teatr Miejski Duża Scena
Powiązane artykuły
- 22.05.2007 Po II Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@PORT
Więcej o teatrze w na stronie www.pomorzekultury.pl
