W dyskusji uczestniczyli: socjolog, prof. Ireneusz Krzemiński, kompozytor Jan A.P. Kaczmarek, b. minister spraw zagranicznych Dariusz Rosati oraz dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku, dominikanin o. Maciej Zięba.
Krzemiński uważa, że wyjątkowym doświadczeniem wolności był okres pierwszej "Solidarności", między sierpniem 1980 r. a grudniem 1981 r. "W tym czasie nastąpił powrót antycznego rozumienia wolności jako działania, była to wolność inicjatywy" - ocenił.
Zdaniem socjologa, po 1989 r. te cechy wolności zostały utracone m.in. z powodu stanowiska Kościoła, który z personalizmu chrześcijańskiego stał się instytucją, która narzuca innym swoje zdanie.
- Problem z wolnością Polaków polega głównie na tym, że czujemy się naprawdę wolni wtedy, kiedy możemy się komuś przeciwstawić, a jeszcze lepiej, kiedy sobie kogoś podporządkujemy - mówił Krzemiński.
Kaczmarek, który od 20 lat mieszka w Stanach Zjednoczonych, powiedział, że porównując kondycję wolności w Polsce i za oceanem dochodzi do "fascynujących" wniosków. - Okazuje się bowiem, że jeśli chodzi o ekspresję jednostki, nasza młoda demokracja w pewnym sensie przewyższa demokrację amerykańską. Po 11 września administracja Busha, powołując się na sprawy bezpieczeństwa, skutecznie i prawie niezauważalnie ograniczyła bowiem wiele przywilejów obywatelskich - przekonywał kompozytor.
W opinii Rosatiego, na pierwszy rzut oka gospodarka wolnorynkowa jest sprzeczna z solidarnością pojmowaną jako współodpowiedzialność za innych.
- Ale to tylko pierwsze wrażenie. Jak się temu bliżej przyjrzymy, to na wolnym rynku nie funkcjonują przecież automaty tylko ludzie, od których oczekuje się, że nie będą bezduszni i będą respektować wartości moralne. W tej perspektywie jestem przekonany, że wolny rynek da się pogodzić z ideą solidarności - uważa b. szef MSZ.
Ojciec Zięba jest przekonany, że prawdziwa wolność wymaga "samokontroli" człowieka. - Państwo ma wolność gwarantować, Kościół wolność chronić, ale to przede wszystkim my musimy od siebie wymagać. Boski wymiar człowieka polega na tym, że jest wolny - dodał.
W piątek, w pierwszej debacie tegorocznego Gdańskiego Areopagu, wzięli udział: b. premier Jerzy Buzek, pisarz Stefan Chwin, prezes Naczelnej Izby Lekarskiej Konstanty Radziwiłł oraz metropolita lubelski abp Józef Życiński.
Gdański Areopag 2009 zakończy się w niedzielę mszą św. Areopag, organizowany od 2001 r. przez gdańskie duszpasterstwo środowisk twórczych, sięga do tradycji publicznych zgromadzeń i debat, które w starożytności toczyli Ateńczycy na wzgórzu Aresa. Poprzednia, pierwsza edycja Gdańskiego Areopagu trwała osiem lat. Każdego roku odbywały się spotkania z wybitnymi specjalistami i znawcami poszczególnych dziedzin. Tematem dyskusji były kolejne, kluczowe zagadnienia z Karty Powinności Człowieka, którą przyjęto w 2000 r.
W 2008 r. rozpoczęła się nowa edycja Areopagu, która ma prezentować osiem alegorii cnót obywatelskich m.in. zgodę, wolność, sprawiedliwość, pobożność, pokój, rozwagę i szczęście.
Źródło: onet.pl
