MANIFEST KULTURY NIEPODLEGŁEJ
Niepodległy kraj zasługuje na niepodległą kulturę. Wszystkim, którym ta idea jest bliska, mówimy: bądźcie z nami!
Nie reprezentujemy żadnej partii ani ideologii. Różnią nas poglądy polityczne, estetyczne i filozoficzne, miejsce zamieszkania i status społeczny. Łączy nas idea kultury niepodległej, wolnej, otwartej, czerpiącej siłę z różnorodności.
Kultura polska jest taka, jacy są Polacy: prawicowa i lewicowa, konserwatywna i awangardowa, patriotyczna i kosmopolityczna, chrześcijańska i świecka. Nie da się zredukować do narzędzia jakiejkolwiek opcji politycznej ani światopoglądowej. Kultura – tak jak demokracja – jest przestrzenią dialogu w duchu poszanowania wolności i różnorodności. A w chwili, gdy demokracja jest zagrożona, staje się depozytariuszem niesionych przez nią wartości.
Od wielu lat politycy w Polsce próbują, używając środków nacisku ekonomicznego, organizacyjnego i wyznaniowego, wykluczyć z publicznego obiegu niezależnie myślących twórców. Tym samym pozbawiają Polaków wolności wyboru i dostępu do kultury.
Próby podporządkowania kultury tej lub innej opcji światopoglądowej uderzają we wszystkich: żyjących współcześnie i tych, którzy przyjdą po nas. Jesteśmy odpowiedzialni za dziedzictwo, które zostawimy przyszłym pokoleniom. Naród pozbawiony dostępu do kultury otwartej i różnorodnej, traci zdolność do dialogu i krytycznego myślenia, stając się podatnym na manipulacje.
Nie godzimy się na to.
Będziemy walczyć o polską kulturę. Na kartach książek, na łamach prasy, na ekranach kin, na scenach teatralnych i estradach, w galeriach, w internecie i telewizji, w przestrzeni publicznej, wszędzie tam, gdzie spotykamy się z widzami, słuchaczami i czytelnikami.
Rozpoczynamy naszą działalność edukacyjną i artystyczną od ogłoszenia obywatelskich obchodów stulecia niepodległości Rzeczpospolitej. Ruch KULTURY NIEPODLEGŁEJ uczci tę rocznicę z dala od działań politycznych i propagandowych. Będziemy obecni w całej Polsce: w miastach, miasteczkach i na wsiach, wszędzie tam, gdzie ludzie wierzą w moc i znaczenie kultury.
My, ludzie sztuki, artystki i artyści, animatorzy, uczestnicy kultury, by bronić prawa każdego obywatela do nieograniczonego korzystania z dóbr kultury, powołujemy ruch KULTURA NIEPODLEGŁA.
POSTULATY KULTURY NIEPODLEGŁEJ
W imieniu środowisk twórczych, animatorów, edukatorów i wszystkich, którym bliska jest przyszłość polskiej kultury, żądamy:
- Powołania mocą ustawy Obywatelskiej Rady Kultury, składającej się z przedstawicieli środowisk twórczych i animatorów kultury z całej Polski, wybieranych w sposób otwarty, jawny i przejrzysty. Zadaniem Rady będzie opiniowanie polityki kulturalnej i działalności edukacyjnej państwa.
- Przyjęcia zasady pozytywnej rekomendacji Obywatelskiej Rady Kultury dla kandydatów na Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
- Stworzenia na szczeblu samorządowym obywatelskiego mechanizmu finansowania i dystrybucji środków na kulturę, na wzór organizacji pożytku publicznego i budżetów partycypacyjnych.
- Zwiększenia rzeczywistego dostępu do kultury dla każdego bez względu na status społeczny i ekonomiczny czy miejsce zamieszkania, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży, seniorów i grup wykluczonych.
- Przywrócenia edukacji kulturowej w powszechnym systemie nauczania rozumianej nie tylko jako przybliżanie dziedzictwa, ale również nauki uczestnictwa w kulturze współczesnej.
- Przywrócenia misyjności mediów publicznych, co rozumiemy jako zaspokajanie, ale i kształtowanie potrzeb kulturalnych otwartego, nowoczesnego społeczeństwa, zgodnie z Obywatelskim Paktem na rzecz Mediów Publicznych.
- Zagwarantowania autonomii i niezależności instytucji kultury, publicznych i niepublicznych, ze szczególnym uwzględnieniem przejrzystego sposobu powoływania ich władz, zasad finansowania i oceny programów.
- Wprowadzenia zakazu stosowania cenzury w jakiejkolwiek formie: instytucjonalnej, prewencyjnej, ekonomicznej, prawnej, represyjnej, wewnętrznej, politycznej, wyznaniowej lub ideologicznej.
