Zrób sobie teatr na przykład z Czarnikiem, Klatą i Kaczmarkiem, czyli Stary jest najnowocześniejszy
Piotr Wyszomirski
Bez zbędnych wstępów należy poinformować, że MICET, czyli Muzeum Interaktywne Centrum Edukacji Teatralnej Starego Teatru w Krakowie, to najnowocześniejsza propozycja muzealno-edukacyjna nie tylko w polskim teatrze, ale prawdopodobnie także europejskim. To połączenie archiwistycznej dociekliwości z najnowocześniejszą technologią, perfekcjonizmu w technicznym i merytorycznym przygotowaniu contentu z otwarciem na kreatywność uczestników niezwykłej podróży, jaką jest wizyta w MICET.
We wnętrzu o powierzchni kilkuset metrów kwadratowych (powierzchnia sal to ok. 200m2) można spędzić wiele godzin, bo przestrzeń realna to drobny fragment całości i głównie ciąg portali do świata wirtualnego. Anna Litak, kuratorka projektu, związana jest z muzeum w Starym Teatrze od 1985 roku. Od wielu lat tworzyła plany nowej ekspozycji, ale ciągle brakowało środków. Wreszcie udało się, choć na raty. Od 2008 roku dzięki funduszom europejskim i, w decydującym momencie, funduszom norweskim i EOG, udało się sfinalizować marzenie Anny Litak. Efekt jest imponujący, kuratorka zasługuje na wszystkie medale i wyróżnienia, bo o edukacji kulturalnej będziemy teraz mówić do czasu MICET i po.
https://www.youtube.com/watch?v=G-JdI5KqCRo
Marcin Czarnik x MICET (director's cut) Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
W koncepcji Anny Litak należy pochwalić szczególnie… całość. Nie wiem, co na mnie zrobiło większe wrażenie: czy warsztat z Marcinem Czarnikiem czy tworzenie ścieżki dźwiękowej lub scenografii albo możliwość podpatrywania pracy reżysera poprzez kontakt z reżyserskimi egzemplarzami tekstów zaopatrzonymi w odręczne notatki? Absolutna rewelacja to możliwość zapisywania i przesyłania sobie na mejla efektów własnej pracy – na przykład warsztatów aktorskich.
- Dyrektor dał mi wolną rękę w tworzeniu contentu i skrzętnie z tego skorzystałam – mówi Anna Litak. Po wojnie zarejestrowano ponad 200 spektakli naszego teatru i szukałam klucza do prezentacji tego dorobku. Postanowiliśmy przejrzeć całość pod kątem pięciu ścieżek, które tworzą się wokół haseł: Wolność, Emocje, My/Oni, Ciało, Nowe.
Dzięki temu całość jest spójna i konsekwentna. Materiały przygotowane są perfekcyjnie, identyfikacja graficzna nie narzuca się, jest „lekka”, dopracowana i bardzo funkcjonalna. Co bardzo ważne, line up jest reprezentatywny, nie wyróżnia nikogo, nie przechyla się na stronę, łączy dziedzictwo z teraźniejszością (choćby Bartosz Bielenia!) a do tego MICET jest muzeum żywym. Coraz ciekawszy zestaw warsztatów z aktywnymi zawodowo członkami Hall of Fame Starego nadbudowuje kolejne piętro tej wieży radości.
https://www.youtube.com/watch?v=9XMZEkmjjJM
Bartosz Bielenia x MICET (director's cut) Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
Placówka została otwarta 13 grudnia i jeszcze niewiele osób ją widziało, ale to tylko kwestia czasu, gdy Jagiellońska 1 będzie oblegana. Wizyta w MICET to obowiązkowy punkt wizyty w Krakowie każdego teatralnika i pedagoga, studenta i historyka, entuzjasty i poszukiwacza. Jestem pewien, że zainspiruje niejednego, przyszłego aktora, scenografa i reżysera. Będą nowe Czarniki, Kaczmarki i Klaty na bank. Anna Litak będzie zapraszana na konferencje i prezentacje w całej Europie.
Namawiam do co najmniej kilkukrotnych odwiedzin. Najpierw szczegółowe rozpoznanie a potem już tematycznie, do wybranej komnaty. Nie zwlekajcie, bo już niedługo trzeba się będzie zapisywać z dużym wyprzedzeniem. MICET to spotkanie wintażu z nowymi technologiami, to współczesna alchemia.
---
Informacja MICET:
Tworzymy MICET nie po to, żeby się mentalnie photoshopować, zamieniać wielkie postaci naszej historii i kultury w pomniki, ale by ciągle na nowo się zastanawiać, kim jesteśmy, skąd przychodzimy i co sobą reprezentujemy. Chcemy zahaczyć zwiedzających niekoniecznie super doraźną współczesnością - ale doświadczeniem opartym w jakimś stopniu na tym, co nas fascynuje w otaczającym świecie. Jan Klata
https://www.youtube.com/watch?v=etLBc6TTtwc
Jan Klata dla MICET Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
W MICET prezentujemy dorobek teatralny uznanych polskich twórców XIX, XX i XXI wieku, związanych ze Starym Teatrem. To pole twórczych akcji, gdzie działania zwiedzających nadają kształt nieustannie przeobrażającej się przestrzeni spotkań.
MICET to nowa forma Muzeum Starego Teatru istniejącego w Teatrze od 1981 roku.
Jego kuratorką jest Anna Litak.
MICET proponuje zwiedzającym różne pola aktywności i przestrzenie działań:
*** Scenografia: Interaktywne Murale
Jakie obrazy kolekcjonuje artysta w głowie, kiedy pracuje nad przedstawieniem?
Co ogląda, czyta, rysuje; czego słucha i gdzie podróżuje w poszukiwaniu inspiracji?
W MICECIE można przyglądnąć się procesowi powstawania trzech wybitnych przedstawień Starego Teatru: obsypanego nagrodami Factory 2 Krystiana Lupy, mocno aktualnej Niewinie Pawła Miśkiewicza (ze scenografią Barbary Hanickiej) oraz kontrowersyjnym Towiańczykom, królom chmur Wiktora Rubina w wizualnej oprawie Mirka Kaczmarka.
Jest to spojrzenie intensywne i oryginalne - bo z perspektywy szkicownika i laptopa teatralnego scenografa, a jednocześnie otwierające pole wspólnego działania: forma wielkopowierzchniowej projekcji - muralu zależy bowiem od twórczych wyborów i decyzji zwiedzających.
Scenografowie: Krystian Lupa, Barbara Hanicka, Mirek Kaczmarek
https://www.youtube.com/watch?v=_xtjDDRLtBw
Krystian Lupa dla MICET Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
***
Audioteka / Produkcja Muzyki Do Przedstawień
W Audiotece pytamy twórców muzyki do przedstawień Starego Teatru: Zygmunta Koniecznego (Noc listopadowa Wajdy), Stanisława Radwana (Tak zwana ludzkość Grzegorzewskiego), Krystiana Lupę (Kalkwerk) i Jana Klatę (Do Damaszku) o to, jak kompozycja, zmiany rytmu, przejścia i efekty wpływają na emocjonalny odbiór całości spektaklu i komunikatywność dramaturgicznych treści.
W części Produkcja, przygotowanej przez muzyka Roberta Piernikowskiego (Król Edyp, Wróg ludu Klaty), próbujemy zrozumieć proces tworzenia ścieżek dźwiękowych do wybranych inscenizacji Starego Teatru.
Kompozytorzy: Zygmunt Konieczny, Stanisław Radwan, Krystian Lupa, Jacek Ostaszewski, Robert Piernikowski
***
Egzemplarze Reżyserskie: Tablety
Kim jest reżyser w teatrze? Jak szuka wspólnego języka z aktorami, kompozytorem, scenografem - sposobów na przeniesienie tekstu literackiego w przestrzeń sceny, w mniej lub bardziej gotową całość przedstawienia?
W MICECIE staramy się przybliżyć proces pracy pięciu wybitnych reżyserów Starego Teatru: Jerzego Jarockiego nad Ślubem Gombrowicza (1991), Andrzeja Wajdy nad Makbetem Szekspira (2004), Krzysztofa Warlikowskiego nad Krumem Levina (2005), Krystiana Lupy nad Factory 2 (2008) i Jana Klaty nad Wrogiem ludu Ibsena (2015).
Egzemplarze reżyserskie prezentujemy w formie elektronicznych szkicowników: kolaży notatek, rysunków, wywiadów i fragmentów spektakli. Nie wskazujemy konkretnych dróg - raczej mapę inspiracji i obszarów twórczych poszukiwań. W przypadku Ślubu Jarockiego i Makbeta Wajdy udostępniamy rzeczywiste fizyczne egzemplarze, które towarzyszyły artystom w trakcie prób na scenie.
Reżyserzy: Andrzej Wajda, Krystian Lupa, Jerzy Jarocki, Krzysztof Warlikowski, Jan Klata
https://www.youtube.com/watch?v=OphNfCkNq-w
Krzysztof Warlikowski dla MICET Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
***
Mediateka: 1000 Teatralnych Fotografii
Stary Teatr to setki wystawionych przedstawień, tysiące zarejestrowanych godzin spektakli i zrobionych zdjęć. Ich wybór prezentujemy na 6 metrowej ścianie multimedialnej, umożliwiającej przeglądanie cyfrowego archiwum teatru według tematów, artystów oraz obszarów ich aktywności.
* Aktor / Choreografia: Tablety
Jak zmieniły się techniki aktorskie w teatrze w ciągu ostatnich 50 lat? Od gry psychologicznej Stanisławskiego, poprzez efekt obcości Brechta i współczesne metody improwizacji - aktorzy komentują swój proces budowania roli, zakreślając szeroką panoramę ewolucji stylu i sposobów opowiadania teatralnych historii - od "tam i wtedy" do tu i teraz.
W tabletach prezentujemy kolekcję fragmentów ról wybitnych aktorów, stworzonych w ramach głośnych, docenionych przez publiczność i krytykę, przedstawień Starego Teatru. A także fragmenty scenicznej choreografii, która w teatrze jest nie tylko formą prezentacji emocji, ale też sposobem opowiedzenia dramatu poza słowem. Ruch w spektaklu może być budowany bez muzyki, aktywowany rytmem wewnętrznej energii aktora, uwalnianej w procesie budowania roli. Choreograf Maćko Prusak nazywa tak tworzone przedstawienia przeźroczystymi.
* Aktor: Warsztaty Improwizacji z Wirtualnym Nauczycielem
Żyjemy w świecie, w którym OBSERWUJEMY i jesteśmy OBSERWOWANI. Kto i jak na nas patrzy? Jak nauczyć się dystansowania i wyobrażania samego siebie - ciągle na nowo?
Wirtualni aktorzy pomagają Ćwiczącym odkryć wewnętrzną świadomość i pamięć ciała.
Bazując na prostych sformułowaniach związanych z różnymi intencjami / celami, pokazują jak czerpać z doświadczeń wziętych z własnego życia w procesie aktorskim, jak skutecznie komunikować różne emocje.
Zadania aktorskie zostały oparte na indywidualnych procesach przygotowania do roli aktorów związanych ze Starym Teatrem: Bartosza Bieleni (Hamlet w Hamlecie Krzysztofa Garbaczewskiego) Marcina Czarnika (Idol w Do Damaszku Jana Klaty), Marty Nieradkiewicz (Maria w Woyzecku Mariusza Grzegorzka), Jacka Poniedziałka (Krum w Krumie Krzysztofa Warlikowskiego).
Aktorzy:
Jacek Poniedziałek - "nic mi się w życiu nie udaje"
Marcin Czarnik - "jestem bogiem"
Marta Nieradkiewicz - "kocham Cię
Bartek Bielenia - "jestem sobą"
***
Kostium: Ubieranie Charakterów
W aplikacji, przygotowanej przez scenografa Mirka Kaczmarka, próbujemy pokazać mechanizmy kreowania scenicznych kostiumów.
Kostium dopowiada znaczenia w inscenizacji, wyznacza ruch, styl, zachowanie. Aktorzy traktują go osobiście, oceniają krytycznie podczas przymiarek w pracowni krawieckiej.
Wybraliśmy elementy z kilkudziesięciu strojów z różnych przedstawień Starego Teatru, przyporządkowując je postaciom kobiecym (Dzi(e)wka, Matka Polka, Buntowniczka), męskim (Artysta, Lider, Wędrowiec) i dziecięcym (Księżniczka, Superbohater). Z dostarczonych części możesz dowolnie kompilować i kreować swoje postrzeganie każdego z tych charakterów - bezpośrednio wpływając na końcowy kształt postaci.
***
Scenografia Mood Board
W mood boardzie pytamy 6 teatralnych scenografów o to, co widzą / słyszą, kiedy myślą o przedstawieniu, gdzie szukają (i znajdują) inspiracje, z kim chętnie współpracują (i dlaczego) - jakimi drogami dochodzą do finalnego produktu twórczych działań - gotowych przedstawień, nagradzanych na polskich i międzynarodowych festiwalach.
Barbara Hanicka, Mirek Kaczmarek, Justyna Łagowska, Kazimierz Wiśniak, Jerzy Skarżyński, Krystyna Zachwatowicz komentują fragmenty swoich spektakli i proces tworzenia sztuki - wypadkową wielkich talentów i często równie wielkich awantur, artystycznego bałaganu i szczęśliwego przypadku.
Mood boardy scenografów: Lidia Minticz i Jerzy Skarżyński, Krystyna Zachwatowicz, Kazimierz Wiśniak, Barbara Hanicka, Justyna Łagowska, Mirek Kaczmarek.
***
https://www.youtube.com/watch?v=p3MeYDFVBUA
Krystyna Zachwatowicz dla MICET Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
MICET
ul. Jagiellońska 1, Kraków
Otwarte: wt-nd, godz. 11:00-19:00
Bilety wstępu: normalny - 12 zł, ulgowy - 8 zł
Zwiedzanie odbywa się w grupach 17 osobowych
Otwarcie dla publiczności: 13 grudnia 2016
Realizacja
Wielkość przebudowanej przestrzeni 736,04 m, w tym części ekspozycyjnej 440 m2
Całkowity koszt projektu - 9 746 453 zł, w tym dofinansowanie EOG NMF 8 414 404 zł
Projekt wykonawczy MICET - Nizio Design International
Kontent multimedialny MICET - Art FM i New Amsterdam wspólnie ze Starym Teatrem
