Czy kobiety mają dziś realny wpływ na politykę, gospodarkę, naukę, świat biznesu? A jeśli tak, to czy wiemy o tym, czy to zauważamy?
„Chcemy zwrócić uwagę masowego odbiorcy na te zjawiska i ukazać skutki realizowanej w ten sposób – głównie przez media – manipulacji” – tłumaczy Joanna Pacana, koordynatorka z Video Studio Gdańsk. „Naszym celem jest upowszechnienie informacji, skutkujące krytycznymi postawami społecznymi i wyborczymi m.in odpowiedź na pytanie: czy kobiety mogą zmienić w jakiś sposób te sfery życia publicznego, które dziś są zdominowane przez mężczyzn, a jeśli tak, to czy będą to zmiany pozytywne dla ogółu społeczeństwa.”
Analiza obrazu współczesnej kobiety, jaki kreują media, pokazuje, że jesteśmy bombardowani wizerunkiem kobiety-opiekunki ogniska domowego oraz kobiety-obiektu seksualnego, natomiast mężczyzna to opoka istniejącego porządku, głowa rodziny, biznesmen, polityk. W ten sposób stereotypy związane z płcią są stale utrwalane.
Świat reklamy skupia się z jednej strony na wyglądzie zewnętrznym kobiet, tworząc wyidealizowany, zafałszowany obraz i przyczyniając się tym samym do potęgowania kompleksów nawet u małych dziewczynek, z drugiej strony pokazuje kobiety w domu, podczas typowo kobiecych zajęć. Podobną sytuację można zaobserwować w kinie, telewizji, literaturze. Popularne, ogólnodostępne seriale w większości wzmacniają stereotypowy wizerunek kobiet, bohaterki, nawet czynne zawodowo prawniczki, dziennikarki czy bizneswomen, przeżywają na ekranie swoje „kobiece” problemy, skupione wokół życia rodzinnego. Pozornie wyzwolone seksualnie, w rzeczywistości dążą do znalezienia męża i założenia rodziny bądź przeżywają kryzys w związku ze swoją samotnością.
Nie sprzyja przełamywaniu tego wizerunku również tendencja do uprzedmiotowienia i infantylizacji kobiet, którą zaobserwować można nie tylko w modzie czy przemyśle kosmetycznym, ale także w wielu środowiskach: na uczelniach, gdzie mimo często przewagi liczebnej studentek i absolwentek kariery naukowe robią głównie mężczyźni, w biznesie, gdzie kobietom powierza się mniej odpowiedzialne i mniej prestiżowe stanowiska, w polityce, a nawet w życiu społecznym.
Nasz projekt, zainspirowany filmem „Miss Representation” Jennifer Siebel Newsom, ma zwrócić uwagę masowego widza na te zjawiska i ukazać ich skutki. Chcemy zachęcić zarówno kobiety, jak i mężczyzn do krytycznego spojrzenia na kwestię reprezentacji kobiet w szczególnej przestrzeni publicznej, jaką jest przekaz medialny. Zauważamy bowiem, że proces wyrównywania szans, który ma doprowadzić do równowagi pomiędzy obecnością kobiet i mężczyzn w większości sfer życia publicznego, jest procesem nie tylko nieuniknionym we współczesnej Europie, ale także pożądanym dla prawidłowego funkcjonowania demokracji na wszystkich jej płaszczyznach. Jednym z głównych zadań projektu jest odpowiedź na pytanie, czy kobiety mogą zmienić w jakiś sposób te sfery życia publicznego, które dziś są zdominowane przez mężczyzn, a jeśli tak, to czy będą to zmiany pozytywne dla ogółu społeczeństwa.
Na projekt „Kobieta bez przestrzeni” składa się film dokumentalny w reżyserii Grzegorza Karbowskiego (premiera we wrześniu 2015 roku), pokazy i debaty w kilkunastu miastach w Polsce, emisja w telewizji o ogólnopolskim zasięgu, publikacja w internecie i dystrybucja DVD.
Projekt realizowany jest w ramach programu „Obywatele dla Demokracji”, finansowanego z funduszy EOG.
