Sopot. „Pokonać bariery”. Interaktywne warsztaty edukacji kulturalnej” II edycja

Opublikowano: 25.07.2014r.

„Pokonać bariery”. Interaktywne warsztaty edukacji kulturalnej” II edycja to kontynuacja projektu z 2013 r., skierowanego do podopiecznych sopockiego Domu Pomocy Społecznej, którego celem było dotarcie do osób w podeszłym wieku, często nie w pełni sprawnych fizycznie i intelektualnie.

W okresie od maja do października 2014 roku w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie odbywać się będzie cykl spotkań na temat sztuki, podczas których omawiane będą zagadnienia dotyczące historii mody, teatru, sztuki ogrodów, kinematografii, artystycznej ilustracji książkowej, architektury wnętrz, złotnictwa i grafiki. Zajęcia realizowane są w ramach projektu, który uzyskał dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Pragniemy stworzyć seniorom, którzy z powodu ograniczeń zostali wykluczeni z życia społecznego i kulturalnego, program łączący działania społeczne i artystyczne. W trakcie spotkań w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie oraz w pracowniach artystów wykładowców i profesorów Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku uczestniczyć będą w zajęciach, projekcjach i warsztatach, które umożliwią im bezpośredni i aktywny kontakt ze sztuką oraz stworzą okazję do wykorzystania różnych materiałów i technik plastycznych, by wykreować własne, oryginalne prace. Spotkania będą próbą przełamania barier, zarówno fizycznych, jak i psychicznych uczestników, a także stworzenia możliwości rozwoju inwencji i aktywności, integracji z uczestnikami w różnym wieku, a może przede wszystkim miłego i twórczego spędzenia czasu.

W ramach projektu przeprowadzonych zostanie dziewięć spotkań w formie wykładów i warsztatów edukacyjnych, które odbywać się będą co dwa tygodnie. Każde trwające około 3 godzin spotkanie jest dokumentowane w formie krótkiego filmu informacyjnego i relacji fotograficznej, które sukcesywnie umieszczane są na ogólnodostępnej, specjalnie utworzonej stronie projektu: http://www.pokonac-bariery.pl. Rezultatem warsztatów będą przede wszystkim prace stworzone przez uczestników, które zostaną opublikowane w zaprojektowanym na tę  okazję katalogu oraz zaprezentowane na wystawie w sopockim Domu Pomocy Społecznej

Autorkami i realizatorkami projektu są Anna Trojanowska i Agnieszka Wołowicz, kuratorki Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie.

 

Plan wszystkich warsztatów:

 

Pierwsze warsztaty zatytułowaneHistoria mody odbyły się 27 maja i dotyczyły charakterystyki i stylistyki ubiorów europejskich pochodzących z różnych epok. Uczestnicy mieli okazję prześledzić zmiany jakie zachodziły w modzie w kolejnych wiekach zaczynając od epoki krynoliny, turniury,  gorsetu czy halki kończąc na czasach trampek, leginsów, bikini i ekologicznej skóry. Poruszone zostały również zagadnienia związane z funkcjonalnością i symboliką strojów, które swoją formą i materiałami, nierzadko podkreślały zajmowaną pozycję społeczną, rangę i zamożność ich właściciela a następnie zderzono je ze współczesnymi subkulturami (hipstersi, emo, skate), w których kluczowy element stanowi ściśle określony ubiór. Podróż po świecie mody urozmaiciły krótkie filmy prezentujące stroje począwszy od 1700 r. po teledyski muzyczne z lat 60./ 90. XX w. Uczestnicy poznali również sylwetki światowej sławy projektantów mody (Charles Frederick Worth, Coco Chanel, Versace, Dolce&Gabbana) oraz ich realizacje. Część warsztatowa polegała na wykonaniu dekoracji elementu stroju – jedwabnej apaszki lub krawatu – za pomocą profesjonalnych farb i innych przyborów do malowania na jedwabiu.

Drugie zajęcia, zatytułowane „Teatr odbyły się 10 czerwca. Podczas spotkania poświęconego w głównej mierze teatrowi dramatycznemu,  uczestnicy poznali dzieła i sylwetki najwybitniejszych dramatopisarzy europejskich, zgłębili sztukę aktorską i jej koncepcje, typologię i przedstawienia modeli przestrzeni teatralnej oraz sylwetki słynnych reżyserów teatralnych. Przedstawiono również inne autonomiczne odmiany teatru, takie jak: niedramatyczne gatunki teatralne (m.in.: mim, pantomima czy komedia dell'arte), teatr muzyczny (opera, operetka, musical), teatr tańca, teatr lalek, teatr plastyczny czy teatr pozaeuropejski (m.in.: no, kabuki, Hat boi). Przybliżono również współczesne poszukiwania teatralne,  w tym takie zjawiska jak happening czy performance art.  Podczas części warsztatowej uczestnicy podzieleni na grupy stworzyli własne przestrzenne projekty scenografii teatralnej.

Trzecie zajęcia zatytułowane Sztuka ogrodów odbyły się 2 lipca i
dotyczyły historii projektowania założeń ogrodowych i parkowo-ogrodowych począwszy od legendarnych starożytnych „wiszących ogrodów Semiramidy” w Babilonie po dwudziestowieczne modernistyczne ogrody Le Corbusiera. Uczestnicy poznali zagadnienia dotyczące świadomego komponowania drzew, krzewów, kwiatów, ziół i innych elementów świata przyrody oraz związaną z tym symbolikę m. in. średniowiecznych ogrodów (hortus conclusus), islamskich charbagh, ogrodów dalekiego wschodu. Ponadto poznali różne typy założeń ogrodowych oraz pojęcia związane z omawianym zagadnieniem np.: hortus ludi, picturesque/gardenesque, ogród renesansowy, manierystyczny, barokowy, angielski, romantyczny itp. Część warsztatowa polegała na wspólnej wycieczce do XVIII w. zespołu pałacowo-ogrodowego w Gdańsku Oliwie, podczas której uczestnicy pracowali ze specjalnie przygotowanymi kartami zadań.

Czwarte zajęcia pt. „Kinematografia odbyły się 8 lipca. Spotkanie poświęcone X Muzie, na którym uczestnicy poznali tajniki kina i postarali się zrozumieć filmowy język. Zajęcia miały na celu ukazanie różnych kontekstów sztuki filmowej, przybliżyć jej bogatą historię , gatunki, autorów.  Można oglądać filmy, nie znając filmowego języka, wykorzystując jedynie podstawowe kompetencje widza, wynikające z funkcjonowania w kulturze współczesnej, jednak przyjemność i pożytek intelektualny, jakie płyną z pogłębionej świadomości odbiorczej, są wyjątkowe.  Poruszono podstawowe problemy sztuki filmowej pojmowanej jako pewna całość - od chwili narodzin po dzień dzisiejszy. Postarano się wniknąć w jej historię - główne nurty, style, kierunki, by zobrazować tę jedyną w swym rodzaju ewolucję, w której wynalazek techniczny umożliwił i zainicjował pojawienie się nowego rodzaju sztuki.  Podczas warsztatu za pomocą profesjonalnych materiałów oraz zdjęć uczestnicy spróbowali stworzyć plakat filmowy inspirowany pokazanym podczas zajęć filmu.

Piąte spotkanie zatytułowane Artystyczna ilustracja książkowa odbędzie się 14 sierpnia. Poświęcone będzie problematyce technik stosowanych przez artystów w projektowaniu ilustracji książkowych oraz analizie fenomenu tego jednego z ciekawszych zjawisk w sztuce. Omówione zostaną dzieła począwszy od starożytnych chińskich zwojów, w których po raz pierwszy wystąpiły tego typu ilustracje,  wczesnośredniowiecznych dzieł iluminatorstwa, przez renesansowe traktaty teoretyków sztuki, kończąc na współczesnej ilustracji książkowej oraz komiksie. Przybliżone zostaną główne nurty, tendencje, rodzaje i funkcje ilustracji książkowych oraz omówione sylwetki artystów zajmujących się tą dziedziną sztuki, którzy ukształtowali najbardziej oryginalny język wypowiedzi plastycznej (m.in. Antoni Boratyński, Bohdan Butenko, Elżbieta Gaudasińska, Janusz Grabiański, Adam Kilian, Jan Młodożeniec). Uczestnicy będą mieli również okazję odbyć sentymentalną podróż do lat dzieciństwa i młodości, przy omawianiu artystycznej ilustracji książkowej dla dzieci od lat 50. XX w. wykonanej m. in. przez: Jana Marcina Szancera (O Janku, co psom szył buty) czy Antoniego Uniechowskiego. Część warsztatowa polegać będzie na stworzeniu przez każdego uczestnika własnej, wykonanej w technice akwareli, ilustracji do wybranego fragmentu tekstu. Prace wszystkich uczestników zostaną zebrane w formie ilustrowanej książki.

Szóste zajęcia zatytułowane „Architektura wnętrz odbędą się 9 września. Czy przedmioty codziennego użytku odpowiadają potrzebom ich użytkowników? Czy są praktyczne, funkcjonalne? Czy są ładne, czy są potrzebne? Gdzie jest ich za dużo, a gdzie za mało, a gdzie dokładnie tyle, ile trzeba? Czy możemy od nich uciec, a może choć na nie wpłynąć, ukształtować je na nowo, skroić na własną miarę. Uczestnicy spotkania będą uczyli się patrzeć na rzeczywistość oczami projektanta, dostrzegać problemy związane z tworzeniem przedmiotów codziennego użytku a następnie zaprojektują rzeczy odpowiadające ich potrzebom. Propozycja warsztatowa obejmuje część teoretyczną, wzbogaconą pokazem multimedialnym prezentującym wybrane przykłady wzornictwa i architektury, oraz część praktyczną, gdzie uczestnicy wcielając się w rolę projektantów stworzą autorskie prace. Podczas wykładu i warsztatów dotyczących historii designu i wzornictwa  w Polsce i na świecie, uczestnicy będą mieli niepowtarzalną okazję stworzenia z materiałów codziennego użytku (folia bąbelkowa, butelki pet, tektury itp.) nowoczesnych, unikalnych mebli.

Siódme zajęcia zatytułowane Złotnictwo/ Jubilerstwo odbędą się 23 września i dotyczyć będą rzemiosła artystycznego zajmującego się wytwarzaniem wyrobów ze złota, platyny, srebra, metali i kamieni szlachetnych oraz innych drogocennych materiałów. Uczestnicy poznają dawne metody wytwarzania luksusowych przedmiotów codziennego użytku oraz prześledzą zmiany jakie na przestrzeni wieków, zachodziły w tym rzemiośle. Zapoznają się z różnego typu ozdobami (naszyjniki, brosze, klamry) oraz obiektami służącymi kultowi religijnemu (naczynia liturgiczne, oprawy ksiąg, relikwiarze) w oparciu o przekazy ikonograficzne malarstwa europejskiego. Uczestnicy poznają pojęcia związane z technikami stosowanymi przy wykańczaniu i zdobieniu wyrobów z metalu: złocenie, puncowanie, repusowanie, grawerowanie, cyzelowanie, filigran, granulacja, trybowanie oraz dowiedzą się czym jest punca. W części warsztatowej każdy uczestnik wykona przedmiot jublierski (np. broszkę, wisiorek, bransoletkę, spinkę do krawata, breloczek do kluczy itp.) z dostępnych materiałów plastycznych.

Ósme spotkanie pt. Grafika odbędzie się 7 października. Czym jest wklęsłodruk, a czym druk wypukły? Jakie są techniki cyfrowe i co oznacza druk płaski? Co to linoryt i czym różni się od suchorytu? Czy akwaforta to to samo co akwatinta? Przekazywana wiedza i działania praktyczne mają zaznajomić uczestników z elementarną wiedzą na temat grafiki artystycznej. Każda technika graficzna charakteryzuje się odrębną technologią, właściwościami formalnymi i nieograniczonym polem artystycznych poszukiwań. Spotkanie ma na celu przybliżenie  zarówno teorii jak i praktyki oraz pomóc rozwinąć  umiejętności plastyczne. Główną częścią spotkania będzie wizyta w pracowni prof. Jacka Zdybla, w gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych, podczas której uczestnicy będą mieli m. in. okazję do praktycznego użycia pras graficznych, wykonując własne odbitki.

Dziewiąte zajęcia odbędą się 21 października. Będzie to podsumowanie przeprowadzonych zajęć i warsztatów, które odbędzie się w oparciu o quiz specjalnie przygotowany dla uczestników. Spotkaniu towarzyszyć będzie prezentacja multimedialna przedstawiająca efekty przeprowadzonych lekcji i warsztatów. Zakończenie zajęć uwieńczy wspólny posiłek w wybranej przez uczestników sopockiej restauracji.

 

Materiał nadesłany.