Hrabina na Polach Elizejskich- wspomnienie o Elżbiecie Wojdale- Lis

*  *  *

rozpoznaję ciebie

po szarości serca

przytwierdzona

do samotności

na przeciętną długość

boję się żyć

sto lat

Tak pisała w wierszu z 2005 roku Elżbieta Wojdała- Lis, poetka urodzona w 1943 roku w Warszawie, w którym to mieście przeżyła powstanie warszawskie, co zapewne nie pozostało bez wpływu na Jej dynamiczny i bojowy charakter. Dzisiaj już wiemy, że sto lat przeżyje tylko w naszej- osób , które zaszczyciła przyjaźnią- pamięci. Odeszła po długiej chorobie 5 lipca nad ranem.

„ Żyj tak, jak gdyby Bóg był

i miał w opiece ziemię,

bo wtedy, gdy Go nie ma- no to nie ma,

a gdy jest, to też niewielkie zmartwienie”-

- nauczał rabbi Baal Szem Tow , i tak właśnie żyła Ela, miłośniczka słowa czytanego, w swym wypełnionym po sufit, położonym na gdańskiej Morenie mieszkaniu. Prawością charakteru, dobrocią serca i wcale nie postmodernistycznymi manierami wyróżniając się w światku trójmiejskiej bohemy, dzięki czemu zyskała wśród nas, moralnych słabeuszy, przydomek „Hrabina”.

Bezkompromisowa w poglądach, nieugięta- zwłaszcza wobec głupoty władz i administracyjnej inercji- była jednocześnie osobą niezwykle otwartą dla ludzi, wyrozumiałą dla naszych wad i nałogów. Prowadziła dom otwarty – i każdy, kto poczuł potrzebę znalezienia się w aurze Jej  przebogatej wyobraźni, zawsze był przez Nią serdecznie witany.

Do legendy przeszły Jej coroczne czerwcowe obchody urodzin, czy też spotkania poetów i wszelkiej maści birbantów w pielęgnowanym przez Nią, pod oknami parterowego mieszkania ogródku. Dzisiaj, gdy próbuje się nam wmówić, że poetą jest ten, kto załatwi sobie u spolegliwego jurora 50 tysięcy złotych nagrody, warto przypomnieć, że przez wiele lat pasowanym na artystę, zostawał ten, kto dostąpił zaszczytu skosztowania nalewki, z własnoręcznie przez Hrabinę zbieranej, pigwy.

Będąc poetką nie z nadania opiniotwórczych salonów, lecz z bożej łaski, żyła zamieniając w poezję swoją i naszą szarą codzienność. Debiutowała w przychylnym debiutantom „Radarze”, publikując także w „Twórczości Robotników”, „Okolicach”, „Metaforze”, „Autografie” a także w prasie codziennej, w czasach, gdy dzienniki jeszcze drukowały poezję inną niż wypowiedzi polityków. Nie oglądając się na chimerycznych sponsorów, własnym sumptem wydała  tomiki: „Kupcie pieśń Róży” (2002-2005), „Wiersze 2002-2005”(2005), „Chimery paryskie”( 2006), „Portrety” (2006).

Była wielką miłośniczką poezji Sylwii Plath, Rilkego, Stachury(tak Steda jak i juniora, Jurka ), oraz poetów francuskich. Każdą nadarzającą się okazję wykorzystywała do organizowania spotkań literackich i wydarzeń, aktywnie działając w Domu Kultury na Morenie. Jeszcze rok temu, mogliśmy podziwiać Elę czytającą wiersze i opowiadającą o swoim niebanalnym życiu podczas wieczoru literackiego „Hrabina na dachu”, czy też uczestniczyć w zorganizowanym przez Nią czytaniu wierszy Wisławy Szymborskiej podczas spotkania poświęconego twórczości Noblistki. Potrafiła godzinami barwnie opowiadać o swoim zauroczeniu Paryżem i kulturą francuską. W oliwskim „Domu zarazy”, w maju poprzedniego roku, czy też nieco wcześniej w styczniu, w gdyńskiej przystani poetyckiej „Cafe Strych” w duecie z poetą Lechem Landeckim, również jak ona zakochanym w mieście nad Sekwaną, w pełnym dobrodusznego humoru spotkaniu „Chimery paryskie- czyli Hrabina i Lowelas” obiecała nam, że duchowo będzie można spotkać Ją zawsze w Paryżu.

Zapewne spaceruje teraz wśród Pól Elizejskich, miejscu wiecznej szczęśliwości i wiecznej wiosny,przeznaczonym dla dusz dobrych ludzi, karmiąc tamtejsze koty i opiekując się psami, oraz częstując Pana Boga nalewką z pigwy, tym najwyższym dowodem zaliczenia Go do poetyckiej bohemy.  Lech Landecki podczas tego wspólnego benefisu złożył hołd Hrabinie wierszem;

Babcia na dachu

więcej takich kobiet
matek estetów
w rozmiarach 60 plus
co w ramach rewolty
skrzeczą na salonach
przeklinają zacnie
a debet mają podług
zmarszczek
i modlić się nie chcą
do wybrańców
człowieka przedkładają
ponad rozpasane tomy
są czkawką dla nadętych
uderzają w możnych
a przygarniają
czworonogi wbrew
prognozom nie
noszą parasolki
w paryskich śmietnikach
znajdują kapelusze
i ustalają trendy
wspinając w szpilkach
po drabinie
są Wyrzutem co
zostaje po nich
zamiast prochu na
podwórkach zamiast
ogrodu pod
balkonami

Lech K. Landecki
18.07.2011

My, będziemy mogli złożyć Jej hołd i pożegnać się, 9 lipca na cmentarzu Łostowickimm w Gdańsku.

11.00 msza św. w intencji zmarłej- Kościół pod wezwaniem Bożego Ciała, Gdańsk-Morena ul.Piecewska 9.

12.30- ceremonia pogrzebowa.

13.00- wyprowadzenie zwłok.

Do zobaczenia Hrabino! Wygospodaruj i dla nas jakiś niewielki kawałek niebieskiego ogródka, gdzie nie zabraknie krzaków pigwy, byś mogła jak dawniej powitać nas, gdy spragnieni i zmęczeni ziemską wędrówką dołączymy do Ciebie, życiodajną nalewką.

Zbigniew Radosław Szymański

***