Działania polskich watchdogów w końcówce 2012 roku

Opublikowano: 03.01.2013r.

Organizacje strażnicze nie zwalniają tempa. Koniec roku to przede wszystkim podpisanie przez Polskę Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet oraz przemocy domowej oraz publikacja wyników monitoringu ośrodków strzeżonych dla cudzoziemców. Watchdogi podjęły w grudniu także kolejne interwencje i wspólne działania na rzecz ochrony podstawowych praw człowieka.

Raport zaczynamy od poruszanego w poprzednich tekstach problemu nieprawidłowego funkcjonowania w Polsce ośrodków strzeżonych dla cudzoziemców.

18 grudnia, w Międzynarodowy Dzień Migrantów, Helsińska Fundacja Praw Człowieka i Stowarzyszenie Interwencji Prawnej opublikowały raport z monitoringu ośrodków strzeżonych dla cudzoziemców "Migracja to nie zbrodnia". W ramach monitoringu zbadano warunki panujące we wszystkich strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców w Polsce. Z raportu wynika, że w ośrodkach panuje reżim wzorowany na wojskowym czy więziennym, który w połączeniu z architekturą zewnętrzną i wystrojem tychże placówek organizacje uznały za opresyjny, co jak czytamy sprzyja „występowaniu u funkcjonariuszy Straży Granicznej zachowań, które można uznać za naruszające godność cudzoziemców, np. zwracanie się do cudzoziemców po numerach identyfikacyjnych czy nieuzasadnione straszenie deportacją". Mimo nie wykrycia poważnych naruszeń prawa ze strony funkcjonariuszy, organizacje postulują zmiany w restrykcyjnych regulaminach wewnętrznych ośrodków, które w tej chwili godzą w podstawowe prawa człowieka, jakimi są prawo do wolności i prywatności. Organizacje domagają się m.in. ograniczenia liczby kontroli osobistych cudzoziemców. Postulują także dokonanie zmian związanych z obecnym wyglądem i wystrojem ośrodków, które przypominają więzienia, jak również zwracają uwagę, że ośrodki strzeżone nie powinny być miejscem, w których umieszcza się dzieci. Organizacje mają nadzieję, że dzięki wynikom przeprowadzonego przez nie monitoringu oraz kontrolom prowadzonym przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych uda się zmienić sytuację panującą w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców. To wspólne działanie organizacji i ich ekspercka wiedza w temacie wpisują się w ochronę podstawowych praw chronionych przez Kartę Praw Podstawowych Unii Europejskiej - prawa człowieka do godności (artykuł 1) oraz prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego (artykuł 6).

Również 18 grudnia, Federacja na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny oraz Fundacja Feminoteka informowały na swoich stronach o podpisaniu przez Polskę Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet oraz przemocy domowej. Tym samym Polska zobowiązana jest m.in. do: zapewnienia oficjalnej infolinii działającej 24 godziny na dobę dla ofiar przemocy, monitorowania, zbierania danych na temat przestępstw z uwzględnieniem płci oraz prowadzenia akcji informacyjnych w zakresie przeciwdziałania przemocy wobec kobiet, w tym szkoleń i informacji dla chłopców i mężczyzn.

Zarówno organizacje zajmujące się sprawami cudzoziemców, jak i te wspierające prawa reprodukcyjne, podjęły w drugiej połowie grudnia kolejne działania interwencyjne.

20 grudnia Fundacja Feminoteka wraz z szeregiem innych organizacji i osób wspierających, wystosowała do Premiera i Rządu RP list otwarty ws. wydłużenia urlopów ojcowskich. Sygnatariusze i sygnatariuszki listu chcą by urlop rodzicielski realnie dotyczył obojga rodziców, a nie tylko matek.

Natomiast 28 grudnia, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej złożyło pozew antydyksryminacyjny przeciwko gminie Pruszków o dyskryminację ze względu na narodowość w dostępie do gminnych usług socjalnych. Sprawa dotyczy poszkodowanej obywatelki Rosji, która od 4 lat mieszka wraz z rodziną w Pruszkowie. W 2008 roku doznała poważnego wypadku, w wyniku którego ma problemy z chodzeniem oraz czuciem w rękach i nogach. W 2009 roku wystąpiła ona z wnioskiem do gminy o przyznanie lokalu komunalnego, co spotkało się z odmową miasta, które odmowę argumentowało brakiem meldunku na terenie Pruszkowa, co powoduje brak możliwości udzielenia pomocy. Organizacja jednak wskazuje, że taka interpretacja jest bezprawna powołując się m.in. na sądy administracyjne, które stwierdzają, że "gmina realizując zadanie ‘tworzenia warunków zaspokajania potrzeb mieszkaniowych członków wspólnoty samorządowej' nie może arbitralnie, bez upoważnienia ustawowego wyłączać z grona członków wspólnoty osób, które nie posiadają zameldowania stałego czy czasowego".

Wspólną interwencję podjęły również organizacje skupione wokół sprawy równego traktowania głuchych i integracji osób niepełnosprawnych. Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego poinformowała na swojej stronie o przekazaniu do Premiera oraz Ministra Pracy i Polityki Społecznej listu otwartego będącego odpowiedzią na wybór Polskiej Rady Języka Migowego, w której nie znalazła się ani jedna osoba głucha, której Polski Język Migowy jest językiem codziennej komunikacji.

Fundacja Panoptykon po raz kolejny zaalarmowała o zagrożeniach związanych z naruszeniem prawa do prywatności i ochrony danych osobowych (artykuły 7 i 8 Karty Praw Podstawowych). Wszystko to za sprawą rozwoju dronów, czyli bezzałogowych statków powietrznych, które obecnie używane jedynie do celów wojskowych, mają służyć także celom cywilnym. Drony stanowią ruchomy system monitoringowy, który zdaniem organizacji stanowi potencjalne źródło nadużyć związanych ze zbieraniem i przetwarzaniem informacji.

Pozostając w temacie ochrony prywatności, pod koniec grudnia Helsińska Fundacja Praw Człowieka wystosowała list otwarty w związku ze wzrastającą liczbą przypadków publikowania w Internecie prześmiewczych materiałów wykorzystujących wizerunek osób prywatnych bez ich zgody. Organizacja zaapelowało o poszanowanie godności drugiej osoby oraz rozsądne i odpowiedzialne publikowanie oraz komentowanie w sieci.

 

Za: watchdog.org.pl