Świętojańskie wideo

Teatr na nowe czasy: Komuna//Warszawa, Paradise Now? Remix Living Theatre

Wiedżmin w Teatrze Muzycznym w Gdyni: fragment próby medialnej

Śpiewający Aktorzy 2017: Katarzyna Kurdej, Dziwny jest ten świat

Barbara Krafftówna W Gdańsku

Notre Dame de Paris w Teatrze Muzycznym w Gdyni: Czas katedr




Nie żyje Teresa Torańska

Opublikowano: 02.01.2013r.

Po długiej chorobie zmarła wybitna dziennikarka i dokumentalistka, autorka wywiadów m.in. z dawnymi działaczami komunistycznymi, Teresa Torańska. W latach 70. współpracowała z tygodnikiem „Kultura", później także z paryską „Kulturą". Dziennikarka odeszła w Warszawie. Miała 69 lat.

Teresa Torańska związana była również z Telewizją Polską. Była autorką talk-show „Teraz Wy" w TVP 2 i cyklu programów telewizyjnych („Powtórka z PRL-u" oraz „Władza").

Jej najbardziej znaną książką jest zbiór wywiadów z byłymi komunistycznymi decydentami i dygnitarzami o ich roli w budowaniu PRL-u pt. „Oni" (1985). Książkę przetłumaczono na kilkanaście języków i weszła do kanonu obowiązujących lektur na wydziałach nauk społecznych i politycznych uniwersytetów w wielu krajach.

Za tę publikację Torańska otrzymała Nagrodę Polskiego PEN Clubu im. Ksawerego Pruszyńskiego (2000) oraz Nagrodę Solidarności Pracowników Wydawnictw za najlepszą książkę polskiego autora wydaną w obiegu nieoficjalnym w roku 1985.

W 2005 r. Torańska została laureatką Nagrody im. Barbary Łopieńskiej za najlepszy wywiad prasowy - nagrodzona za rozmowę z gen. Wojciechem Jaruzelskim, opublikowaną 13 grudnia 2004 w „Dużym Formacie Gazety Wyborczej". W uzasadnieniu kapituła podała, że wywiady Torańskiej cechuje „najwyższy poziom warsztatowy, dziennikarska dociekliwość, odwaga i głęboka wiedza historyczna, mają też osobisty, autorski styl, trudny do podrobienia".

Kontynuacją książki „Oni" był wydany w 1994 r. kolejny zbiór wywiadów pt. „My". Złożyły się nań wywiady z m.in. Leszkiem Balcerowiczem, Janem Krzysztofem Bieleckim, Jackiem Merklem, Wiktorem Kulerskim, Jarosławem Kaczyńskim, Piotrem Szczepanikiem i Janem Rulewskim.

W 2006 r. ukazała się książka „Byli" - Torańska kontynuowała rozmowy z komunistycznymi dygnitarzami. Wśród jej rozmówców znaleźli się: gen. Wojciech Jaruzelski, rzecznik rządu w latach 1981-1989 Jerzy Urban, minister kultury Józef Tejchma i szef Urzędu do spraw Wyznań Kazimierz Kąkol.

Kolejna książka Torańskiej pt. „Są" to wydana w 2007 r. publikacja, w której autorka namówiła do zwierzeń m.in. Jana Nowaka Jeziorańskiego, Ewę Łętowską, Wandę Wiłkomirską, Michała Głowińskiego, Edmunda Wnuka-Lipińskiego. Opowiadają oni o osobistych, często tragicznych przejściach i o tym, jak sobie z nimi poradzili.

W 2008 r. ukazała się książka „Jesteśmy. Rozstania '68", w której po 40 latach marcowi emigranci opowiadają Torańskiej o swoich doświadczeniach. Książka zawiera kilkadziesiąt rozmów autorki z osobami, które wyjechały, noty o emigrantach, ich fotografie, często całych rodzin i kalendarium marcowych wydarzeń 1968 roku.

„Śmierć spóźnia się o minutę" - to opublikowane w 2010 r. trzy rozmowy Teresy Torańskiej z Michałem Bristigerem, Michałem Głowińskim oraz Adamem Danielem Rotfeldem. „To nie są rozmowy o śmierci i Zagładzie, utrzymane w wojennych schematach. Ale o tajemnicach. Skrywanych, ugniatanych i wypieranych z pamięci. Które dopiero po dziesiątkach lat znowu zaczynają uwierać i dojrzewać do tego, by je wyłuskać z podświadomości. I nazwać" - napisała autorka we wstępie do książki.

Dziennikarka była współautorką filmów dokumentalnych, m.in. „Dworzec Gdański" (2007) i „Noc z generałem" (2004) - oba w reżyserii Marii Zmarz-Koczanowicz, „Było i już" (2002) w reżyserii Feliksa Falka oraz filmu dla BBC - „Changing the guard" (1990) o początkach demokracji w Polsce w reżyserii Petera Bate.Teresa Torańska urodziła się 1 stycznia 1944 r. w Wołkowysku. Ukończyła prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Mieszkała w Warszawie.

W latach 70. współpracowała z tygodnikiem „Kultura", później także z paryską „Kulturą". Działała w Ruchu Stu.

W 2001 r. uhonorowano ją Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Od marca ubiegłego roku pracowała w tygodniku „Newsweek Polska". Wcześniej publikowała w „Dużym Formacie", reporterskim dodatku do „Gazety Wyborczej".

Za: tvp.info