Kultura, jako jeden z wielu obszarów działalności samorządów, często bywa bagatelizowana i traktowana jak przysłowiowa wisienka na torcie, nie zaś jako integralna część życia społecznego, czynnik integrujący i podnoszący jakość życia w mieście, a także samą wartość miasta. Richard Florida w książce "Narodziny klasy kreatywnej", jednej z najgłośniejszych książek dotyczących rozwoju miast dowodzi, że wyjątkowo dynamicznie rozwijać się będą miejsca skupiające najbardziej kreatywne, dynamiczne jednostki. Postanowiliśmy więc przyjrzeć się z bliska temu, jak wyglądają rozmowy o kulturze i jej finansowaniu w najbliższych nam miastach.
Przedstawiamy pierwszą relację z obrad komisji kultury z terenu małego i dużego Trójmiasta oraz z Urzędu Marszałkowskiego, które odbyły się w sierpniu i wrześniu tego roku. Postaramy się na bieżąco relacjonować posiedzenia komisji. Celem cyklu „POP w kulturze", czyli porozmawiajmy o pieniądzach w kulturze, jest m.in. zwiększenie poziomu wiedzy na temat działań urzędników w sferze tak ważnej dla Pomorza jak kultura, a w efekcie większa partycypacja obywateli naszego regionu w procesach podejmowania decyzji oraz monitoring implementacji projektów. Chcemy Państwu prezentować nie tylko decyzje urzędników, ale także ich samych, pobudki, jakimi się kierują przy ocenianiu i głosowaniu, ich doświadczenia oraz kompetencje oraz skutki działania.
Komisja Kultury Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku
W piątek 21 września odbyło się posiedzenie Komisji Kultury Urzędu Marszałkowskiego. Wśród wielu omawianych spraw znalazły się m.in. problem niedostatecznej współpracy między uczelniami a szkołami średnimi, a także zobowiązanie wdrożenia regionalnego programu wsparcia dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. System jest testowany, choć istnieją zaledwie jego zalążki, jednak nie ma on w chwili obecnej rzeczywistego oddziaływania na sytuację. Bez współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego realizacja będzie trudna. Konieczny jest także system badający losy absolwentów, co miałoby pobudzać do działań i refleksji na wszystkich szczeblach edukacji.
Zwrócono uwagę także na potrzebę stworzenia wieloletniego programu współpracy z NGO-sami, które mogłyby przejmować część zadań publicznych i realizować je efektywniej niż administracja.
Jednym z głównych punktów programu spotkania była kwestia wyższych uczelni. Padały głosy, że wykładowcy nie przykładają się do swojej pracy, nie pojawiają się na zajęciach, notorycznie je odwołują, bo "akurat któryś się napił i ma kaca". Szeroko omawiano także problem bezrobocia wśród absolwentów. Złożono to na karb złego kształcenia. Komisja zaproponowała, aby wziąć większą odpowiedzialność za politykę stypendialną, nie wkraczając jednocześnie w kompetencje uczelni. W całej Europie stanowiska uczelniane są odnawiane co 5-6 lat i każdy nauczyciel jest oceniany według osiągnięć naukowych czy artystycznych. Komisja chciała zasygnalizować, że jest to poważny problem, któremu należy się bliżej przyjrzeć, wyciągnąć wnioski i w miarę możliwości naprawić.
Maria Kuczyńska, przewodnicząca komisji, dokonała pewnego podsumowania, mówiąc, iż kultura w strategii miasta jest traktowana drugorzędnie, np. w porównaniu z turystyką, choć to kultura jest szerszym pojęciem logicznym. Konkluzja jest taka, że niezbędne są jasne decyzje ze strony rządu. Kultura powinna być wspierana finansowo nie tylko przez województwo.
Skład Komisji Kultury Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku:
Maria Kuczyńska - przewodnicząca
Anna Gwiazda - wiceprzewodniczący
Mirosław Batruch
Jolanta Leszczyńska
Małgorzata Ostrowska
Danuta Rek
Leszek Sarnowski
Jolanta Synak
http://www.youtube.com/watch?v=MhviKRBGQvQ
Posiedzenie Komisji Kultury w Urzędzie Marszałkowskim - 21.09.2012 r. Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
Komisja Kultury i Promocji w Gdańsku
Posiedzenie komisji odbyło się 25 września. Podczas trwającego niemal 1,5 h spotkania poruszono wiele tematów. Pierwszym projektem poddanym opiniowaniu była uchwała o nadaniu statutu Gdańskiemu Teatrowi Szekspirowskiemu. Na mocy nowego statutu Teatr Szekspirowski staje się instytucją artystyczną. Padło pytanie, czy wiadomo, kiedy będzie przetarg na nowego wykonawcę buowy teatru. Niestety, wiadomo jedynie tyle, że Teatr Szekspirowski w związku z opóźnieniami Generalnego Wykonawcy, firmy Pol-Aqua SA, odstąpił od umowy.Komisja jednogłośnie wydała pozytywną opinię w sprawie nadania statutów także dla Gdańskiej Galerii Miejskiej oraz Klubu Żak.
Tematem przewodnim posiedzenia komisji była ochrona zabytków w mieście. Na spotkaniu obecni byli kierownik Referatu Ochrony Zabytków Janusz Tarnacki oraz przedstawiciele Gdańskiego Zarządu Budynków Komunalnych. W Gdańsku znajduje się około 7200 budynków wpisanych do wojewódzkiej ewidencji zabytków, w tym 431 zabytków rejestrowych. Gdański Zarząd administruje około 3000 budynków, z czego 1270 znajduje się pod ochroną konserwatorską, a 49 jest wpisanych do rejestru województwa pomorskiego. To, że kwestia zabytków jest jedną z największych bolączek Gdańska, wiadomo nie od dziś. Często podnoszoną ostatnio sprawą jest np. termomodernizacja. Referat Ochrony Zabytków jest zasypywany wnioskami o pozwolenie na tego typu remonty, niestety nie istnieją wypracowane rozwiązania w tym zakresie. Jeśli chodzi o sytuację zabytków w Gdańsku, jest ona podobna jak w całej Polsce: budynki popadają w ruinę. Postawa właściciela czy użytkownika często ma większe znaczenie niż paragrafy, jeśli chodzi o los budynku. Właściciele nieraz latami ignorują zalecenia konserwatorów zabytków, a tymczasem budynek niszczeje i po pewnym czasie nie pozostaje nic innego, jak wyburzenie go - co często jest celowym działaniem, nakierowanym na uzyskanie gruntu pod nową inwestycję. Gmina Gdańsk stara się od 8 lat na mocy przepisów wspomagać i stymulować działania zmierzające do właściwej opieki nad tymi obiektami, które nie są własnością gminy. W opinii Janusza Tarnackiego sytuacja się poprawia, choć oczywiście na przeszkodzie stoi nadal brak środków finansowych. Jacek Łapiński, dyrektor Gdańskiego Zarządu Nieruchomości Komunalnych, dodał, że część nadwyżki finansowej GZNK jest przeznaczana także na renowację zabytków, którymi administruje Zarząd. W tym roku środki zostały przeznaczone m.in. na basztę przy ul. Żabi Kruk.
Z kolei Karolina Kocińska z GZNK powiedziała, że miastu potrzebna jest spójna polityka ochrony zabytków, należy zastanowić się, dlaczego nie ma w mieście programu ochrony zabytków. Bez konkretnego planu właścicielskiego zabytki w Gdańsku będą popadać w ruinę. Karolina Kocińska przedstawiła wniosek o konsekwentną realizację projektu promocji i wsparcia gdańskiej fortyfikacji, określenie priorytetów i zadań poszczególnych obiektów z uwzględnieniem sytuacji właścicielskiej oraz zabezpieczenie środków na obiekty militarne, które są jednymi z najbardziej zagrożonych.
Skład Komisji Kultury i Promocji w Gdańsku:
Marek Bumblis - przewodniczący
Agnieszka Owczarczak - wiceprzewodnicząca
Aleksandra Dulkiewicz
Jaromir Falandysz
Piotr Skiba
Beata Wierzba
Szymon Moś
http://www.youtube.com/watch?v=rqB4bqeXZtQ&feature=plcp%3C/i
Posiedzenie Komisji Kultury w Gdańsku - 25.09.2012 r. Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
Komisja Kultury w Gdyni
Podczas spotkania Komisji Kultury w Gdyni, które miało miejsce 29 sierpnia, niewiele się o samej kulturze mówiło. Spotkanie kierowane przez przewodniczącą Joannę Chacuk, skupiło również czlonków komisji sportu oraz komisji statutowej. Głównym tematem były cięcia budżetowe w ogóle. Budżet zmniejszony został o kwotę w wysokości 9 119 105 zł. Na niektórych komisjach zmiany budżetu wywoływały kontrowersje, natomiast członkowie tego spotkania informacje te przyjęli ze spokojem. Cięcia budżetowe objęły m.in. rozwój komunikacji rowerowej, ochronę wód zatoki czy przebudowę przystani na Oksywiu. W ramach oszczędności miasto obcięło również budżet na edukację.
Jeśli chodzi o sprawy ściśle związane z kulturą, przy okazji tylko przypomniano temat namiotu, który miał stanąć w sezonie letnim nieopodal remontowanego Teatru Muzycznego. Prezydent Wojciech Szczurek odstąpił od zakupu namiotu teatralnego w wysokości 1 mln zł. Jak powiedział skarbnik miasta, profesor Krzysztof Szałucki, "wyszła z tego lekka afera i troszkę pan Prezydent czuje się oszukany, chciano naciągnąć nas na pewne historie". Ponadto skarbnik twierdzi:"Okazało się, że namiot tak naprawdę niekoniecznie był potrzebny, a po drugie Gdynię miał kosztować 1 mln zł w samym tylko roku 2012, a w następnym kolejne kwoty. Nikt nas nie uprzedzał, że tak ma wyglądać ta konstrukcja finansowa, mieliśmy świadomość, że mamy wyłożyć jednorazowo milion złotych. Poczuliśmy się wprowadzeni w błąd, postanowiliśmy się wycofać z tego projektu". Ta decyzja zdezorganizowała pracę w teatrze, konieczne okazały się zwolnienia. Więcej o tej sprawie tutaj.
Pod koniec spotkania do zaopiniowania członkom komisji przedstawiono także projekt uchwały w sprawie zaciągnięcia pożyczki na realizację projektu miejskiego pod nazwą: "Utworzenie Muzeum Emigracji w obiekcie Dworca Morskiego w Gdyni" w ramach Inicjatywy JESSICA. Pożyczka ma być zawarta na preferencyjnych warunkach w łącznej kwocie do 23 769 375 zł. Kwota pożyczki i odsetki spłacane będą w latach 2015-2024 z dochodów własnych gminy. Krzysztof Szałucki dodał, że kwota ta oczywiście zwiększa zadłużenie miasta, ale jest to sytuacja korzystniejsza, niż gdyby miasto miało szukać komercyjnych źródeł finansowych.
Skład Komisji Kultury w Gdyni:
Joanna Chacuk - przewodnicząca
Ewa Krym
Beata Łęgowska
Maja Wagner
Joanna Zielińska
http://www.youtube.com/watch?v=WR_2YWbE_uM&feature=plcp%3C/i
Posiedzenie Komisji Kultury w Gdyni - 29.08.2012 r. Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
Komisja Kultury w Sopocie
Dnia 11 września, w nietypowych warunkach odbyło się spotkanie Komisji Kultury w Sopocie - mianowicie w "Kawiarni Zacisze" mieszczącej się w Grodzisku, czyli oddziale Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. Członkowie komisji spotkali się w tym miejscu po to, aby przedyskutować sprawy związane z promocją i finansowaniem tego obiektu. W ramach spotkania członkowie zwiedzili cały obiekt: ekspozycję oraz pomieszczenia wykładowe i biurowe. Aleksandra Szymańska, kustosz Skansenu Archeologicznego w Sopocie, opowiedziała o historii tego miejsca, a także wielokrotnie wyraziła ubolewanie z powodu braku wsparcia dla tego wyjątkowego miejsca. Główną bolączką jest przede wszystkim niska frekwencja, wynikająca ze słabej promocji. Członkowie komisji starali się na bieżąco podpowiadać pomysły na to, gdzie zwrócić się o pomoc. Zasugerowali złożenie wniosku o dofinansowanie nie tylko do Wydziału Kultury, ale także do Wydziału Edukacji, ponieważ Grodzisko mogłoby stać się elementem obowiązkowym programu lekcji historii w trójmiejskich szkołach.
Skład Komisji Kultury Sopot:
Anna Stasierska - przewodnicząca
Marek Bogacki - wiceprzewodniczący
Grażyna Czajkowska
Jerzy Hall
Andrzej Kałużny
Małgorzata Maj
http://www.youtube.com/watch?v=bNS7bZwScZQ
Posiedzenie Komisji Kultury UM Sopotu - 11.09.2012 r. Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
Komisja Oświaty i Kultury w Wejherowie
W Wejherowie komisja spotkała się 28 września. Omawiano sprawę przyznania dotacji na dofinansowanie prac konserwatorskich i budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru, a konkretnie na obraz znajdujący się w Klasztorze Franciszkanów w Wejherowie. Przyznane były na ten cel dwie dotacje: kwota 55 tys. zł, a następnie 20 tys. zł. W wyniku przetargu pierwsza kwota zmalała o 5 tys. zł. Ksiądz proboszcz zwrócił się z prośbą o dołączenie tej kwoty do drugiej dotacji. Członkowie komisji wyrazili pozytywną opinię na temat tego wniosku.
Skład Komisji Oświaty i Kultury Wejherowo:
Mirosław Lademann - przewodniczący
Zygmunt Hazuka - wiceprzewodniczący
Zbigniew Chuchała
Jacek Gafka
Leszek Glaza
Teresa Patsidis
http://www.youtube.com/watch?v=8bs53-m-nu4
Posiedzenie Komisji Kultury w Wejherowie - 28.09.2012 r. Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
Rozmowy na temat finansowania kultury, zarówno na Pomorzu jak i w całym kraju, prawie zawsze powodują wysyp negatywnych opinii ze strony środowisk artystycznych. Z drugiej strony brakuje rzetelnej debaty z udziałem wszystkich zainteresowanych stron: władz, mieszkańców, a także samych artystów czy animatorów kultury. Często dostrzegane są tylko te inicjatywy i twórcy, którzy są powszechnie znani szerokiej publiczności, zaś ignoruje się nowe pomysły czy działalność młodych, lokalnych artystów.
Na zakończenie warto przypomnieć przywołaną we wstępie książkę Richarda Floridy "Narodziny klasy kreatywnej". "Główne założenie tej pracy to teza, że ludzka kreatywność jest fundamentalnym źródłem wzrostu gospodarczego, a miasta, chcąc stworzyć przewagę konkurencyjną nad innymi, muszą stać się dla ludzi atrakcyjne, aby nie dopuścić do utraty siły kreatywnej, przyciągać ją z zewnątrz i utrzymać" (za: Anna Kopel - "Klasa kreatywna jako czynnik rozwoju miast"). Jeśli Trójmiasto ma nadal dynamicznie się rozwijać, nawet w czasach kryzysu, a może szczególnie właśnie teraz, nie należy oszczędzać na kulturze.
Ciąg dalszy nastąpi.