Nieznalska jest artystką, której nazwisko często pojawia się w kontekście sztuki krytycznej. Jej prace nasączone symboliką wywołują silne emocje wśród odbiorców, również u osób niezwiązanych na codzień ze sztuką współczesną. Estetyka artystki konsekwentnie nawiązuje do określonych struktur symbolicznych. Symbole religii chrześcijańskiej, czy doktryny faszystowskiej, wyjęte z bardzo jednoznacznego kontekstu kulturowego, zyskują w jej pracach inny wymiar. Nieznalska aranżuje tym poszczególnym znakom inną przestrzeń symboliczną. Dzięki jej pracom znaki często odzyskują pierwotne, zatarte w kulturze masowej znaczenie, bądź stwarzają pretekst do dyskusju nas zawłaszczeniem, albo jego jednoznaczną interpretacją znaku.
Wczoraj w Oddziale Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku odbył się wernisaż pracy Doroty Nieznalskiej. "Królowa Polski" to jeden z obiektów powstałych po doświadczeniech artystki z czasu procesu o obrazę uczuć religijnych, który przez osiem lat ciągnął się przed gdańskim sądem. Absurdalny proces, wytoczony przez stronę urażoną pracą "Pasja", zakończył się uniewinnieniem artystki.Swoje ówczesne doświadczenie, własną "drogę krzyżową", zamieniła w cykl prac nawiązujących do kolejnego, ważnego w mesjanistycznej kulturze polskiej symbolu – korony cierniowej.
"Królowa Polski" to "pierwszy z poważnych zakupów Muzeum Narodowego w sensie młodych, niekonwencjonalnych artystów". W ten sposób, jak zapowiada Pani Kurator Oddziału Sztuki Nowoczesnej - Małgorzata Paszyłka-Glaza, ma powstać kolekcja sztuki najnowszej. Plany obejmują również budowę nowego budynku.
"Królowa Polski" to projekt zrealizowany w 2008 roku. "Tworzy go rzeźba w formie wieńca cierniowego, inkrustowanego transparentnym bursztynem, ułożona na czerwonej poduszce wraz z pojedynczymi czarnymi włosami ludzkimi". Całość zamknięta w szklanej gablocie, odpowiednio oświetlona i ustawiona na postumencie wywołuje duże wrażenie. Ten obiekt rzeźbiarski "to fragment z całego doznania artystycznego" i zaledwie jeden element z całego cyklu prac.
Silnie wypracowana, rzeźbiarska praca, była jedynym obiektem udostępnionym do ogladania. Podczas spotkania z artystką został przygotowany pokaz slajdów, na których Nieznalska umieściła fotografie swoich wcześniejszych prac należących do tego cyklu. Omówione zostały poszczególne etapy procesu twórczego, który w życiu artystki spełnił rolę katharsis.Istotnym elementem spotkania było pokazanie "tiary" z ludzkimi włosami. Prezentowana na zdjęciu praca, włączona do zbioru "Implantacja perwersji 2004/2005", nawiązała już do formy korony cierniowej, którą Nieznalska zrealizowała później.
Artystka omówiła również metodę wytapiania modeli - metodę wosku traconego, bardzo pracochłonny system odlewniczy, wykorzystany przez nią w tym cyklu. Nawiązujęc do prac takich jak "Wieniec mistyczny" z 2006 roku czy "Korona Svarowskiego" z tryptyku "Jewellery" z 2010, Nieznalska wspomniała jak wiele cierpliwości wymagała praca nad tymi obiektami rzeźbiarskimi. Formy tych obiektów - symbol odkupienia i "jeden z najważniejszych elementów ikonografii chrześcijańskiej" został wykorzystany w odważnych konfiguracjach. Korona, wisząca na stryczku, czy opleciona wokół nagiego ciała, jako znak, została przeniesiona w kontrowersyjną wizualną treść. Artystka, która traktuje tworzone przez siebie rzeźby, jako komunikaty, tym obiektem zakończyła realizację koron cierniowych trwająca prawie 6 lat.
"Budowanie pracy, która krytykuje rzeczywistość, jest dla mnie wartością dodatnią" - przyznała podczas spotkania artystka. Dzieło pokazane wczoraj w Muzeum zostało uznane przez jury i publiczność za najlepszą realizację konkursową I Gdańskiego Biennale Sztuki 2010 - Tożsamość Miejsca. Artystka, w kontekście której nadużywane jest często słowo "kontrowersja", przyciągnęła do Muzeum dość liczną grupę zainteresowanych. Niestety brak kultury rozmowy oraz cierpliwości, by uważnie wysłuchać druga stronę, nie pozwoliły na prawdziwy dialog. Artystka, odpowiadając często na niezwiązane z jej pracą pytania, z ogromną cierpliwością powtarzała słowa, które wypowiadała już wielokrotnie.
http://www.youtube.com/watch?v=ITRsDEP518Q
"Królowa Polski" w Pałacu Opatów - wernisaż Doroty Nieznalskiej Jeżeli masz problem z "odpaleniem" filmu, kliknij tutaj.
28 czerwca 2012, Oddział Sztuki Nowoczesnej, Pałac Opatów, Gdańsk Oliwa
