26.05 - 31.08.2012
Spichlerze na Ołowiance
Wstęp: normalny 8 zł, ulgowy 5 zł, karnety: normalny 18 zł, ulgowy 10 zł.
"Polscy artyści o morzu" prezentuje artystę związanego przez większość artystycznego życia z Wybrzeżem. Przez kilkadziesiąt lat był pedagogiem gdańskiej PWSSP. Jego twórczość w znacznym stopniu inspirowana była Gdańskiem, Wybrzeżem i tematyką morską. Często malował stary port na Motławie, tworzył widoki stoczni, portów i nadmorskich plaż. Na wystawie organizowanej w ramach X Bałtyckiego Festiwalu Nauki pokusiliśmy się o zebranie prac Kazimierza Śramkiewicza o tej tematyce ze zbiorów prywatnych i kolekcji muzealnych w całej Polsce. Prezentujemy je widzom jako zespół dzieł tworzonych za sprawą niesłabnącego zainteresowania artysty jego otoczeniem i środowiskiem, w którym przyszło mu żyć.
Twórczość Kazimierza Śramkiewicza zaliczana jest do malarstwa realistycznego, ale pojęcie realizmu interpretować tu trzeba bardzo swobodnie. Artysta nie ograniczał się do ilustrowania wybranych wycinków rzeczywistości, ale przetwarzał je we właściwy sobie sposób, syntetyzując dekoracyjnie formy, kształtowane przy użyciu wyszukanych barw i zróżnicowanych faktur. To dekoracyjne bogactwo podporządkowane było charakterystycznej dla Śramkiewicza dyscyplinie formalnej konstrukcji obrazu, z zawsze konsekwentnie prowadzoną perspektywą i nienagannie uchwyconymi wzajemnymi relacjami przestrzennymi przedmiotów, co wzmacniało realistyczny wydźwięk dzieła, mimo że kształty poszczególnych przedmiotów podlegały daleko idącemu uproszczeniu i geometryzacji. Najczęściej malował pejzaże i martwe natury, szczególnie cenił sobie obrazy poświęcone tematom muzycznym, czy to w formie scen z koncertów, czy też martwych natur z użyciem instrumentów muzycznych. W dziedzinie pejzażu bardzo istotnie miejsce zajmowały obrazy marynistyczne: pejzaże z portów, szczególnie ze starego portu na Motławie, a w latach siedemdziesiątych z budowanego wówczas Portu Północnego, są wśród prac Śramkiewicza także widoki ze stoczni oraz pejzaże z odbywanych przez artystę podróży.
Życiorys artysty:
Kazimierz Śramkiewicz urodził się 20.01.1914 r. w Poniecu (d. pow. Gostyń) w Wielkopolsce. Malował i rysował dużo już we wczesnej młodości, ale swoją przyszłość wiązał z zawodem architekta i w 1932 r. podjął studia na Wydziale Architektury Politechniki Lwowskiej. Tam jego zainteresowania malarstwem i uzdolnienia w tym kierunku sprawiły, że w 1938 r. profesor Władysław Lam powołał go na stanowisko swojego asystenta w Katedrze Rysunku i Malarstwa Politechniki Lwowskiej. We Lwowie w 1939 r. odbyła się też pierwsza indywidualna wystawa prac Kazimierza Śramkiewicza, zorganizowana w tamtejszym Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych.
Lato 1939 roku artysta spędzał u rodziny w Wielkopolsce. Tam zastał go wybuch II wojny światowej. Do Lwowa, gdzie zostawił mieszkanie oraz niemal cały swój dotychczasowy dorobek artystyczny, już nigdy nie wrócił. Lata okupacji niemieckiej przeżył w Brześciu Kujawskim, gdzie zarabiał na życie jako kreślarz. Po wojnie, w 1945 r. przyjął zaoferowane mu przez prof. Władysława Lama stanowisko asystenta na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Pracował na Politechnice - jako asystent, a później adiunkt - do roku 1951. Pracę dydaktyczną łączył z uzupełnianiem wykształcenia artystycznego. W 1947 r. uzyskał dyplom na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Wciąż wahał się, czy poświęcić się malarstwu, czy architekturze. Przełomowy okazał się rok 1946 i pierwsza wystawa okręgowa ZPAP, która odbyła się w Toruniu. Jak sam wspominał w wywiadzie udzielonym w 1994 roku Hannie Solway, sukces jednego z jego obrazów sprawił, że wybrał zawód artysty malarza. Związał się na stałe z Państwową Wyższą Szkołą Sztuk Plastycznych w Gdańsku. W 1950 r. został asystentem w Katedrze Malarstwa i Rysunku tej uczelni, w roku 1956 uzyskał tytuł docenta, a w latach 1967-86 był profesorem. Kazimierz Śramkiewicz zmarł w Gdańsku w roku 1998.
Począwszy od 1939 roku, artysta prezentował swoją twórczość na ponad 60 wystawach indywidualnych, uczestniczył też w ok. 250 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. Jego wystawy indywidualne odbywały się m.in. we Lwowie (1939), wielokrotnie w Trójmieście, Toruniu i Bydgoszczy, Warszawie, Krakowie i wielu innych miastach Polski. Na przełomie lat 1967/68 odbyła się indywidualna wystawa jego prac w Leningradzie (dzisiejszym Petersburgu). Tamtejszy Ermitaż zakupił wtedy do zbiorów obraz artysty. Wystawiał też w Bremie (1982, 1987), Fürth (1982) i Hanowerze (1983). Zainteresowanie tematyką morską zaowocowało udziałem w wystawach marynistycznych organizowanych w Polsce (Katowice - 1949, trzykrotnie w Warszawie - 1960, 1963 i 1964) oraz w wielu miastach europejskich (Genua - 1951-52, Rzym - 1952, Rostock - 1962, Plymouth, Aberdeen, Glasgow, Edynburg - 1968). Ponadto artysta brał udział w wystawach sztuki polskiej, m. in. w Moskwie, Budapeszcie, Pradze (1951-52), Londynie (1952), Wenecji (1952), Montrealu (1962), Tokio (1965), Tunisie (1962), Nancy (1967), Kalmarze (1968) i USA (1956). Był kilkakrotnie nagradzany za swoją twórczość, w tym dwukrotnie za obrazy o tematyce morskiej, na II i V Ogólnopolskiej Wystawie Plastyki Marynistycznej w Warszawie (1960 i 1964).
