19.05.2012 - 1.07.2012, godzina 10:00-17:00
Bilety: normalny 7 zł, ulgowy 4 zł.
Spotkanie z malarstwem Adeli Szwaji nie pozostawia widza obojętnym. Tak wiele jest w nim przykuwającego wzrok optymizmu, siły życia, kosmicznej niemal energii. To zasługa przede wszystkim dwóch głównych fascynacji artystki - światła i wibrującego koloru.
Jasne plamy światła już od najwcześniejszych prac odgrywały istotną rolę w budowaniu kompozycji i nastroju obrazów. Adela Szwaja, zainspirowana blaskiem wielkomiejskich latarni, tworzyła w tym okresie głównie nokturny. Powstały wówczas takie prace jak Stalownia V, Impresja, Światła Warszawy czy Światła Warszawy „Ochota". Na początku lat 70. XX w. jasne plamy zaczęły przyjmować postać regularnych kół, a kompozycja coraz silniej zmierzała w stronę centryzmu. W miarę upływu lat dążenie do centrum zaczęło przyjmować głęboki mistyczny sens, czego świadectwem mogą być tytuły: Primaria, Nieszpory czy Poranek Zmartwychwstania Pańskiego.
W pracach z lat 90. XX w. światło ożywia duże, ekspozycyjne, malowane z rozmachem płótna, wciąga odbiorcę w wir centrycznych układów przypominających spiralne muszle. W wielu kompozycjach centralnie umieszczony błysk promieniście rozchodzącego się światła rozprasza mrok, nadaje głębię wycinkom kół i wprawia je w ruch. Kolor zaś, głównie intensywne fiolety, czerwienie, zielenie i błękity, zdaje się pulsować, rozsadzać statyczną płaszczyznę obrazu. Artystce udało się w ten sposób symbolicznie uchwycić istotę życia i jego Stwórcy, wskazać metafizyczną praprzyczynę, początek wszechświata.
Biografia:
Adela Szwaja urodziła się 10 listopada 1925 r. w Dąbrowie na Wołyniu. Studiowała na Wydziale Malarstwa PWSSP w Gdańsku u profesorów Juliusza Studnickiego i Stanisława Teisseyra. Dyplom otrzymała w 1956 r. Zajmuje się malarstwem, tkaniną artystyczną i rysunkiem. W czasie stanu wojennego współpracowała z instytucjami kościelnymi. Jej droga artystyczna rozpoczęła się od figuracji przez abstrakcję aluzyjną, którą zarzuciła w latach 70-tych XX wieku. Następnie skupiła się na tworzeniu abstrakcyjnych kompozycji, utrzymanych w żywej kolorystyce. Wystawiała od 1955 r. na licznych wystawach w Polsce (m. in. w Warszawie, Sopocie, Krakowie, Szczecinie, Łodzi, Wrocławiu, Radomiu, Bydgoszczy, Koszalinie, Lublinie, Płocku, Gdańsku) i za granicą (m. in. w: Kairze, Bagdadzie, Damaszku, Aleksandrii, Rostocku, Monte Carlo, Meksyku, Hamburgu, Stuttgarcie, Salzburgu, Nancy, Tunisie, Manchesterze, Florencji, Sztokholmie, Barcelonie, Helsinkach, Bukareszcie, Budapeszcie, Londynie, Finlandii, Lyonie, Chicago). Dużym uznaniem cieszyły się jej tkaniny. W 1956 r. zdobyła II nagrodę w konkursie na Tkaninę Olimpijską, w 1970 r. - wyróżnienie na II Warszawskim Festiwalu Sztuk Pięknych, a w 1972 r. - wyróżnienie na I Ogólnopolskim Triennale Tkaniny Unikatowej w Łodzi. Prace Adeli Szwaji znajdują się w wielu kolekcjach, m.in. w zbiorach: Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Narodowego w Kielcach, Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy, Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, Muzeum Literatury w Warszawie, Muzeum Niepodległości w Warszawie, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum Historycznego M. St. Warszawy, Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, Zbiorach Ikonograficznych Biblioteki Narodowej w Warszawie, Muzeum Śląskiego w Bytomiu i Katowicach, Muzeum Lubuskiego w Gorzowie Wielkopolskim, Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu, Muzeum Diecezjalnego w Płocku, Muzeum w Łowiczu, Muzeum Miasta Gdyni, Muzeum Polskiego w Chicago.
