Zaczęło się od postulatów ekonomicznych, a zakończyło przewrotem politycznym. Dokument w sali BHP Stoczni Gdańskiej im. Lenina podpisał ze strony rządowej ówczesny wiceprezes Rady Ministrów Mieczysław Jagielski. Międzyzakładowy Komitet Strajkowy reprezentował przewodniczący Lech Wałęsa.
Porozumienie przyznawało wolnym związkom zawodowym prawo do działania oraz szeroki zakres uprawnień. Władze zobowiązały się do opublikowania w ciągu kilku miesięcy podstawowych założeń reformy gospodarczej, do wniesienia ustawy o ograniczeniu cenzury oraz do rozpatrzenia wniosków zwolnionych z pracy po strajkach w 1970 i 1976 roku.
Dzień wcześniej podobne porozumienie podpisano w Szczecinie, a 3 września – w Jastrzębiu. Zakończyły one blisko dwumiesięczną falę strajków w całej Polsce i doprowadziły do zarejestrowania NSZZ Solidarność. Zapoczątkowały także proces upadku komunizmu w naszym kraju i pośrednio zmiany ustrojowe w innych europejskich państwach bloku komunistycznego.
Głównym punktem dzisiejszych uroczystości rocznicowych będzie msza święta w Bazylice św. Brygidy w Gdańsku, skąd później jej uczestnicy przejdą pod historyczną bramę stoczni numer 2. Zaproszenie na centralne obchody dostali: prezydent, premier, marszałkowie Sejmu i Senatu.
Pozostali zaproszeni na obchody przedstawiciele władz nie wezmą udziału w uroczystościach. Najprawdopodobniej zabraknie również historycznego przywódcy Solidarności Lecha Wałęsy.
W ramach uroczystości rocznicowych prezydent Bronisław Komorowski otworzy dziś wystawę ”21 x TAK” w warszawskiej Galerii Kordegarda, na której zaprezentowane zostaną oryginalne tablice z 21 postulatami strajkujących w sierpniu 1980 r. w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Na wystawie znajdą się również archiwalne zdjęcia.
Wcześniej, podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim, Bronisław Komorowski wręczy odznaczenia państwowe działaczom opozycji demokratycznej w PRL.
Prezydent weźmie udział także w wieczornym koncercie w Belwederze nawiązującym do Przeglądu Piosenki Prawdziwej z 1981 r.; podczas koncertu Bronisław Komorowski wręczy odznaczenia państwowe twórcom zasłużonym dla polskiej kultury.
Protesty rozpoczęły się 1 lipca 1980 roku. Stopniowo ogarnęły cały kraj. Decydujące znaczenie miał rozpoczęty 14 sierpnia strajk w Stoczni Gdańskiej, który rozszerzył się na pozostałe stocznie, porty, komunikację miejską i niektóre zakłady przemysłowe.
18 sierpnia Międzyzakładowy Komitet Strajkowy z Lechem Wałęsą na czele przekazał wojewodzie gdańskiemu listę 21 postulatów. W większości dotyczyły one spraw ekonomicznych, głównie płacowych, jednak najważniejsze były te o charakterze politycznym: prawo do tworzenia wolnych związków zawodowych i zniesienie cenzury.
23 sierpnia 1980 komisja rządowa pod przewodnictwem Mieczysława Jagielskiego podjęła w Gdańsku rozmowy z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym. Na przyspieszenie tempa rokowań wpłynęło rozszerzenie się fali strajków. 29 sierpnia protest solidarnościowy rozpoczęli górnicy z kopalni „Manifest Lipcowy” w Jastrzębiu, a w ślad za nimi wiele innych kopalń i zakładów pracy na Śląsku.
31 sierpnia 1980 roku o godzinie 16.40, po 18 dniach strajku okupacyjnego w Stoczni Gdańskiej, po przystąpieniu do strajków solidarnościowych kilkuset zakładów pracy z całego Wybrzeża, po 8 dniach żmudnych negocjacji MKS ze stroną rządową, przy udziale ekspertów obu stron zostało podpisane historyczne porozumienie.
