Polskie odczytywanie rosyjskiej literatury obarczone jest pewnymi stereotypami. Ten Czechow jest inny…
Marek Brand*: Na razie mierzyłem się z Czechowem, jeszcze przynajmniej, z krótkimi kroto-chwilami, z komediami. Tak o nich myślę, jak o komediach, nie farsach. A komedia w swojej treści musi również zawierać elementy poważne. Ja bardzo lubię pracować na kontrapunkcie, kiedy jest śmiech, który nagle cichnie i zaczyna się bardzo poważna rzecz. W tym momencie jest coś, co naprawdę lubię. Wszystkie inscenizacje „Niedźwiedzia” czy „Oświadczyn”, które widziałem, są chyba robione zbyt farsowo. Taka farsa, że on mdleje, oni zaczynają biegać, wachlują go… Ja chciałem pokazać momenty bardzo poważne, chociażby trudność w powiedzeniu słowa „kocham”.
To są problemy raczej przyziemne: pies, ziemia, pieniądze, ale wydaje mi się, że one napędzają tę sytuację. Założyłem, aby w tym spektaklu była pewna tajemnica, pewna poetyka, żeby się działa w różnych światach – stąd ta praca świateł. Może akurat dzisiaj nie do końca wypaliła, pewne rzeczy są do skorygowania. Ja zaprosiłbym dzisiejszą publiczność na siódme, ósme przedstawienie, żeby to się w jakiś sposób przegryzło, żeby aktorzy czuli się pewnie. Najgorsze, co może spotkać aktora, to premiera. Publiczność była bardzo przychylna: to nasi przyjaciele, ale z drugiej strony my przed nimi bardzo drżymy. Boimy się ich krytyki, rozmów, spojrzeń. Czasami zdarza się tzw. szarża, że aktor nie wiedząc czemu, zaczyna szarżować. Myśmy pracowali dosyć szybko nad tym Czechowem, mimo że premiera była opóźniona z powodów personalnych, musieliśmy zmienić obsadę. Z tymi aktorami będę pracował na pewno jeszcze raz, z Maćkiem Szemielem pracuje już trzeci raz, z Tomkiem (Tomasz Kobiela) drugi, z Jackiem (Jacek Majok ) – drugi, z Magdą (Magdalena Żulińska) pierwszy, z Ewą (Ewa Dziedzic )to już druga praca. Widzę ich potencjał. Więc tak jak mówię, osiem, dziewięć spotkań, ale już nawet trzy, cztery i już będzie bardziej wysublimowane, lekkie.
Jaka jest misja Teatru w Blokowisku?
Nie wiem, czy chciałbym to nazywać misją. My chcemy robić teatr, zapraszać ludzi, przede wszystkim kierujemy swoją ofertę do ludzi mieszkających tutaj, a przynajmniej chcielibyśmy. Myślę, że jest to takie miejsce, gdzie mogę, dzięki Elwirze Twardowskiej i innym współpracownikom, realizować własne pomysły i pokazywać to, co jest ciekawe i warte pokazania. Tak się akurat składa, że jestem opiekunem tej sceny, a też jestem reżyserem i mam teatr pod szyldem „Zielonego Wiatraka”, ale ta premiera jest akurat zrobiona pod szyldem „Teatru w Blokowisku”. To nie jest jakaś misja, to jest to co chcemy robić – teatr.
Poszukiwania formalne nie są zbyt głębokie. Zależy Państwu bardziej na komunikatywności?
Co mam rozumieć poprzez poszukiwania formalne? Poszukiwania repertuaru?
Znam tylko ten spektakl…
A to zapraszam na inne: „Drapacza chmur”, „Kręgle” i inne. Poruszamy się po szerokim spektrum problemów. „Drapacze chmur” to jest spektakl grany od 5 lat, w którym przywalamy politykom, idziemy w kierunku społecznym. „Kręgle” poruszają problem pracy, ale też problem rozmowy i próby jej podjęcia.
Czy to jest teatr offowy?
Nie jesteśmy instytucją jako teatr. Nie mamy na etatach reżyserów, aktorów, nie mamy takich kadr, ale pracujemy z zawodowcami. Tak, jesteśmy offem.
Jedno zdanie zachęty przed Czechowem?
Zapraszam. Możecie się tutaj spotkać z dobrą literaturą, z teatrem autorskim, z aktorami, których lubicie, a także z tymi, których nie znacie, a warto byłoby ich poznać.
Ucho Gdynia Gazeta Świętojańska
Rozmowa z Markiem Brandem . Jeśli masz kłopoty z „odpaleniem” filmu, wejdź tutaj
*Marek Brand (ur. 1965 w Żarach), dramaturg, reżyser, aktor i prozaik.
Absolwent Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie - Wydział Wiedzy o Teatrze. Założyciel i kierownik artystyczny autorskiego Teatru Zielony Wiatrak. Współzałożyciel teatru - Autorska Scena Prezentacje. Koordynator i współrealizator cyklu imprez organizowanych przez Integracyjny Klub Artystyczny WINDA: Ogólnopolski Festiwal Sztuk Autorskich WINDOWISKO, Spotkania Trójmiejskich Teatrów Niezależnych, Teatr Przyjechał i Wieczory Teatralne w WINDZIE.
Twórca autorskiego Teatru "Zielony Wiatrak" działającego w trójmieście od 1994 roku.Swoją drogę teatralną zaczynał w amatorskim teatrze "Teatr Drewniana Kurtyna" w Żarach pod kierunkiem instruktora Romana Krzywotulskiego. W latach 1987-1989 adept w PTŻ w Warszawie, laureat wielu nagród za scenariusz, reżyserię i kereacje aktorskie m.in. Grand Prix - XV Łódzkich Spotkań Teatralnych za spektakl "Drapacze chmur" wg tekstu Marka Branda i Bartosza Frankiewicza, w 2009 r.
Laureat nagrody Prezydenta Miasta Gdańska "Gdańska Nagroda Teatralna" za rok 2008.
Od roku 2009 koordyantor sceny teatralnej "Teatr w blokowisku" działającej w PLAMA GAK od października 2008. Swoje opwiadania z cyklu " W krainie Ogryzka" oraz "Świętochłony" publikuje w polonijnym tygodniku "Acha" oraz w kwartalniku "Kozi Rynek" w Lublinie.
Autor, reżyser i aktor spektakli realizowanych w teatrze Zielony Wiatrak; swoją drogę teatralną rozpoczynał w 1983 roku w amatorskim Teatrze Drewniana Kurtyna, działającym przy Żarskim Domu Kultury. W latach 1987-1989 adept w Państwowym Teatrze Żydowskim im.
E.R. Kamińskiej w Warszawie. Laureat nagrody Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w konkursie Bliżej Teatru w kategorii: Organizator zdarzeń teatralnych w roku 2000, organizowanym przez Towarzystwo Kultury Teatralnej; laureat nagrody fundacji POLCUL w roku 1999 za pracę z młodzieżą zagrożoną patologią społeczną.
napisane sztuki:
Rybka, Muirotarobal 1, Muirotarobal 2, Co pan na to, panie Freud?, Nie czekając na telefon, Witajcie na ziemi, Trzy historie z..., Strajk małp, Dni Pozorne, Dyskretne układy dynamiczne, Lipidy, K2, Historie, Nieudane próby powrotu znikąd, Duo.
nagrody artystyczne za spektakle:
Rybka - premiera 1994 r. - nagroda za scenariusz i nagrody aktorskie na festiwalu O Bursztynową Maskę w 1995 r., nagroda aktorska na X festiwalu Teatrów Komedii HiHiHi w Skierniewicach
Muirotarobal I - nagroda za scenariusz na I Festiwalu Małych Form Teatralnych Zgierskie Słodkobłękity w Zgierzu w 1995 r.
Co pan na to, panie Freud? - premiera 1996 r. - Grand Prix na festiwalu O Bursztynową Maskę w Sopocie, nagroda za scenariusz na Barbórkowych Spotkaniach Teatralnych w Dąbrowie Górniczej, wyróżnienie honorowe na XXVI Tyskich Spotkaniach Teatralnych
Witajcie na ziemi - premiera 1999 r. - nagroda za narrację plastyczną na festiwalu Zgierskie Słodkobłękity
Dni Pozorne - premiera 2001 r. - nagroda na XXVIII Tyskich Spotkaniach Teatralnych, nagroda za poszukiwania teatralne na II Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Niezawodowych w Ostrowie Wlkp, wyróżnienie honorowe na festiwalu teatralnym w Trzebini - maj 2002, nagroda za spektakl na VI Festiwalu Małych Form Teatralnych Zgierskie Słodkobłękity - wrzesień 2002
Historie - premiera marzec 2002 - nagroda aktorska dla Bartosza Frankiewicza na festiwalu ODEON w Andrychowie, nagroda za scenariusz na XXIX Tyskich Spotkaniach Teatralnych; Grand Prix na 1/6 Festiwalu Teatrów Komedii w Skierniewicach - czerwiec 2002; oraz nagrody: aktorskie dla Kingi Łukaszewskiej i Bartosza Frankiewicza oraz za scenariusz, reżyserię i realizację dla Marka Branda. Nagroda aktorska dla Bartosza Frankiewicza na VI Festiwalu Małych Form Teatralnych Zgierskie Słodkobłękity - wrzesień 2002.
Więcej o teatrze w na stronie www.pomorzekultury.pl