26.10.2010, g.19.00, Świetlica Krytyki Politycznej w Trójmieście
ul. Nowe Ogrody 35 w Gdańsku
wstęp wolny
Film dokumentalny nakręcony w późnych latach 80. jest zapisem barwnej kultury undergroundowej Nowego Jorku oraz jego środowiska gejów i osób transgenderowych pochodzenia afroamerykańskiego i latynoskiego. Prezentuje organizowane wtedy konkursy, w których ich uczestnicy, biorąc na warsztat jakiś określony temat lub kategorię, wcielali się w niego na scenie i byli oceniani pod względem „prawdziwości” dragowania (odgrywania), stroju, umiejętności tanecznych. Widowiskowe występy przeplatane są wypowiedziami czołowych gwiazd tamtych czasów: Pepper LaBeija, Dorian Corey, Anji Xtravaganza, Willi Ninja.
Poznajemy różne aspekty tego, w jaki sposób bohaterowie/bohaterki borykają się z niedolą rasizmu, homofobii, AIDS, biedą. Niektórzy na przykład prostytuują się, kradną, nie mają mieszkania, bądź odkładają pieniądze na operacje zmiany płci. Rozmowy reżyserki z artystkami/artystami umożliwiają widzowi wgląd w ich życie, codzienne zmagania i ukazują ich siłę, dumę i poczucie humoru, które pozwala im przetrwać w świecie białych i bogatych. Samo „dragowanie” ukazane jest jako złożone odgrywanie płci, klasy społecznej, czy rasy, dzięki któremu można wyrazić swoje pragnienia i aspiracje.
„Paris Is Burrning” stał się jednym z materiałów dydaktycznych, które są wykorzystywane na uniwersytetach podczas zajęć z filmoznawstwa, kulturoznawstwa, queer i gender studies, antropologii, czy nawet tańca. Uważa się go dziś za jeden z pionierskich filmów nowego nurtu w kinie – New Queer Cinema.
Jedną z kluczowych kwestii kina queerowego jest pytanie o tożsamość. Co buduje naszą seksualność: płeć czy rasa? Czy jest ona dziełem świata zewnętrznego, czy naszym własnym? Filmowcy badają formowanie się tożsamości bohatera w rzeczywistości, w której zmuszony jest ją ukrywać lub staje się ona powodem piętnowania go. Obraz filmowy jest tu spojrzeniem na tę sytuację od wewnątrz. Przykładem takiego filmu jest Paris Is Burning, ukazujący transseksualnych mężczyzn i drag queens z punktu widzenia lesbijki. Film ten to obraz subwersyjny, podkopujący wszelkie normy. Pokazuje umowność ról społecznych, sztuczność i kruchość jakiejkolwiek tożsamości, stawiając tezę, że to, kim jesteśmy dla świata, to tylko kwestia tego, za kogo się przebierzemy.
„Paris Is Burning”
reż. Jennie Livingstone
prod. USA 1990, 78’
Nagrody:
1991 – Nagroda dla najlepszego filmu dokumentalnego na Festiwalu Filmowym Sundance
1991 – Teddy Award dla najlepszego filmu dokumentalnego na Międzynarodowym Festwialu Filmowym w Berlinie
1992 – Nagroda „Outstanding Film” w kategorii Dokument na GLAAD Media Awards