Czytaj: Festiwal Szekspirowski, Serwis specjalny
Oglądaj: Festiwal Szekspirowski, Playlista – 17 filmów
Ilustracja: Magda Nowak
Z klasycznych w naszym rozumieniu festiwali szekspirowskich gdański, według Andrzeja Żurowskiego, jest największy. To także najstarszy (wraz z FETĄ) i największy festiwal teatralny w regionie. Według organizatorów jak co roku ma być możliwie jak najszerszą panoramą szekspirowskich ujawnień. Nikt nie widział tylu przedstawień szekspirowskich, co Andrzej Żurowski, więc wierzymy na słowo, że była to reprezentatywna panorama, czyli zobaczyliśmy co najważniejsze i co dało się ściągnąć do Gdańska.
Motywem przewodnim tegorocznego zestawienia były multimedia w teatrze szekspirowskim. Idąc tym śladem, zapraszamy na możliwie jak najbardziej multimedialną relację z wydarzenia. Integralną częścią relacji jest 11 recenzji wszystkich spektakli ze Sceny Głównej. Namawiamy do klikania w hotlinki, pod którymi kryją się recenzje, kolejne filmy i zdjęcia.
XIII Festiwal Szekspirowski był przedsięwzięciem imponującym pod względem organizacyjnym i bardzo nierównym pod względem artystycznym. Na scenie głównej zobaczyliśmy 3 Hamlety ( amerykański, rumuński i włoski), 2 „Sny nocy letniej” (oba brytyjskie: Watermill/Propeller i The Globe), 2. „Kupców weneckich ( brytyjski i niemiecki), polskie: ”Otella” i ”Poskromienie złośnicy”, węgierskiego „Ryszarda III” i szwajcarskie „Warum, warum” Petera Brooka. Scena Główna uzupełniona była masą przedsięwzięć oraz imprez towarzyszących ( spektakle w ramach przeglądu „Szekspirowskie Miniatury Sceniczne”, pokazy w „Teatrze w Oknie” i niezwykle rozbudowane i rozciągnięte w czasie moduły warsztatowe i edukacyjne).
Pojęcia jak moda przemijają i przeobrażają się, zmieniają kontekst i odbiorcę. Współcześnie trudno jest określić granice, których nie wolno przekraczać w sztuce, za którymi zaczyna się absurd, bylejakość, kicz, prowokacja czy jazda bez trzymanki. Historia teatru odsyła do dziejów literatury i historii sztuki, teatrologia skupia się na teatrze jako wielopłaszczyznowym zjawisku społecznym. Zatem co dzisiaj można nazwać teatrem? Po prostu akt twórczy, który dokonuje się na scenie? Czy wszelkie akty twórcze związane ze sceną i na niej nie rozgrywające się, jak teatr uliczny, performance ? Teatr to wierna adaptacja tekstu czy wariacje na temat? Teatr to struktura czy forma? Czy trzeba zadawać pytania, żeby „bawić się” w teatr? W naszym odbiorze teatr to nadal konstrukcja oddziaływań aktor-widz, to sztuka wysoka i wysokiej rozdzielczości emocje i przyjemność; teatr musi być magią, która wzbogaca trwale - nie tylko dotyka, która powoduje wewnętrzne przeobrażenia odbiorcy - a nie tylko przemawia. Teatr nie może być wyłącznie ilustracją, musi być aktem, dzianiem się i kontynuacją; teatr musi wzruszać, zachwycać i inspirować. Jeżeli do realizacji scenicznej wykorzystuje się szeroko pojęte multimedia, to oprócz samej idei musi być jeszcze zachowana miara, uwzględniająca możliwości percepcyjne odbiorcy i czytelność przekazu, bo inaczej zabawkami będzie się bawiło tylko jedno dziecko-reżyser.
Ucho Gdynia Gazeta Świętojańska
Na festiwalu mało było prawdziwej komedii. Oto fragment Ryszarda III z 1964 roku( tego samego co Hamlet Gielguda i Burtona) z Peterem Sellersem i ... zespołem The Beatles w tle. Jeśli masz kłopoty z „odpaleniem” filmu, wejdź tutaj
Tegoroczny Festiwal Szekspirowski przyciągnął uwagę rozmachem. Z 11 przedstawień na scenie głównej ( uwzględniliśmy zwiastun XIII FS, „Hamlet. Cisza ciała” Compagnia Laboratorio di Pontadera z Włoch), w 7 nie korzystano z przekaźników multimedialnych. Wśród nich na uwagę zasługuje świetny zespół aktorski z The Watermill Theatre (głównie za lekką, świeżą i zabawną adaptację „Snu nocy letniej”, za pokazanie komedii, a nie niby komedii), lecz przede wszystkim aktorzy z Teatru im. S. Jaracza w Łodzi za pasję, zgranie, dbałość o szczegóły i energię sceniczną. 4 teatry zaprezentowały modną dzisiaj wg Żurowskiego multimedializację spektakli. Bezkonkurencyjny w poszukiwaniach okazał się „Hamlet” The Wooster Group-zamknął „Hamleta” w maszynach filmowej i teatralnej, wielowarstwowo budując formę i przekaz. Widz podziwiał spektakl, ale w nim nie uczestniczył. Zabrakło miejsca na sceniczny dyskurs.
Naj.
Najlepszy spektakl
„Hamlet” The Wooster Group za chłodne mistrzostwo
„Otello - wariacje na temat” za teatr bez multimediów
XIII Festiwal Szekspirowski: The Wooster Group, Hamlet (Fragment z próby) Gdynia Gazeta Świętojańska
XIII Festiwal Szekspirowski: The Wooster Group, Hamlet (Fragment z próby) . Jeśli masz kłopoty z „odpaleniem” filmu, wejdź tutaj
Najlepsza reżyseria
Elizabeth LeCompte za precyzję
Agata Duda-Gracz – za oddech
XIII Festiwal Szekspirowski:Mówi Agata Duda-Gracz Gdynia Gazeta Świętojańska
XIII Festiwal Szekspirowski:Mówi Agata Duda-Gracz . Jeśli masz kłopoty z „odpaleniem” filmu, wejdź tutaj
Najlepsza scenografia
„Otello - wariacje na temat” za pomysłowość.
Najlepsza rola męska
Zespół aktorów spektaklu „Otello - wariacje na temat”
wyróżnienie: The Watermill/Propeller za zespołowość
XIII Festiwal Szekspirowski: "Otello - wariacje na temat" Teatru im. S.Jaracza w Łodzi-Ukłony. Jeśli masz kłopoty z „odpaleniem” filmu, wejdź tutaj
Najlepsza rola kobieca
-
wyróżnienie
Izabela Noszczyk (Emilia) „ Otello - wariacje na temat”
Najlepsze sceny
Wjazd Otella na koniu, sztorm, uczta na Cyprze („Otello - wariacje na temat”), finałowy pojedynek („Hamlet” The Wooster Group), pogrzeb i ślub („Ryszard III”)
Najlepsza muzyka
Jakub Ostaszewski, "Otello - wariacje na temat"
wyróżnienie: Francesco Agnello
XIII Festiwal Szekspirowski: Francesco Agnello gra na hangu Gdynia Gazeta Świętojańska
XIII Festiwal Szekspirowski: Francesco Agnello gra na hangu w foyer Teatru Wybrzeże po spektaklu „Warum, warum”. Jeśli masz kłopoty z „odpaleniem” filmu, wejdź tutaj
Największe rozczarowanie
„Warum, warum „
Werdykt Jury Konkursu na Najlepszą Inscenizację Szekspirowską
Alfabet Festiwalu Szekspirowskiego
Budżet
Wyniósł ponad 2 miliony złotych, na które złożyły się instytucje europejskie, krajowe i samorządowe oraz biznes lokalny, który poznaliśmy w nowej klasyfikacji (sponsorzy: platynowi, złoci, srebrni i bursztynowi).
Dolne Miasto
Wystarczy opuścić Główne Miasto, przejść na drugą stronę ulicy i znaleźć się w innym świecie, na który można spojrzeć w różny sposób...
Foto: Piotr Wyszomirski. Kliknij w obrazek, by powiększyć.
Podróż na Dolne Miasto w poszukiwaniu Szekspira, 1 sierpnia 2009, foto: Piotr Wyszomirski
Cieszy niezwykle, że to właśnie tam mają miejsce inicjatywy edukacyjne i ukulturalniające, firmowane przez Teatr/Festiwal Szekspirowski
Foto: Piotr Wyszomirski. Kliknij w obrazek, by powiększyć.
Powrót z Dolnego Miasta, 1 sierpnia 2009, foto: Piotr Wyszomirski
Liczby Festiwalu
1 pokaz filmu
1 parada teatralna
1 wernisaż (murales)
1 konferencja (”Blending media”, skupiająca wybitnych krytyków teatralnych)
2 konkursy otwarte ( na zdjęcia i recenzję)
3 wykłady otwarte
8 performansów
10 numerów „Gazety Szekspirowskiej”
11 scen / 6 miast (Gdańsk, Gdynia, Sopot, Słupsk, Kościerzyna i Pruszcz Gdański)
12 spotkań z artystami
17 warsztatów
23 Wykłady konferencyjne
30 uczestników i panelistów
35 przedstawień
57 wolontariuszy
Ok. 300 gości ,
Ok. 12 000 widzów
+2 000 000 zł – budżet Festiwalu
Narzekalnia
Choć tegoroczna edycja nie przyniosła większych wpadek, to warto zastanowić się nad terminem i formułą Festiwalu. Przywiązanie do Jarmarku św. Dominika nie przynosi już chyba żadnych wartości dodanych. Co gorsza widz Teatru Wybrzeże miał problemy z usłyszeniem aktorów – tak głośny był koncert na Targu Węglowym. Festiwal powinien zapraszać wybrane spektakle teatru ulicznego (pamiętamy np. ciekawy „Sen nocy letniej” Compagnie Jo Bithume), może powinno pomyśleć się o nagrodach, a z pewnością przydałaby się nagroda dziennikarzy. W tym roku guru krytyki lokalnej Mirosław Baran z Gazety Trójmiasto nie podchwycił pomysłu, a szkoda. Jeśli pragniemy, by Festiwal miał wymiar europejski wypada tłumaczyć polskie sztuki. Szkoda też, że nie zadbano, by wszystkie sztuki „dopasować” do ich warunków naturalnych ( np. „Otello” jest grany w sali na 80 osób, a w Gdańsku na Dużej Scenie Teatru Wybrzeże, przez co widzowie z I i II piętra nie widzą części sceny).
Wybitny reżyser teatralny, laureat dwóch „Złotych Yoricków” ( za „Komedię omyłek” w 2005 i „Stracone zachody miłości” w 1994 roku) był dla nas najlepszą, żywą recenzją spektaklu. Gdy mu się nie podobało, wychodził, zostawał, gdy nie można było wyjść lub mu się podobało. Przeważnie wychodził. W ciekawej wypowiedzi poniżej mówi też o wpływie Szekspira na walkę polskiego teatru z socrealizmem.
XIII Festiwal Szekspirowski: Mówi Maciej Prus Gdynia Gazeta Świętojańska
XIII Festiwal Szekspirowski: Mówi Maciej Prus. Jeśli masz kłopoty z „odpaleniem” filmu, wejdź tutaj
Teatr w Oknie
Najmniejszy teatr świata, jak reklamuje się scena przy siedzibie Teatru Szekspirowskiego, zadebiutował 30 marca 2009 roku. To świetny pomysł i już wiele razy małą scena zaskoczyła niebanalnymi propozycjami artystycznymi. Mamy nadzieję, że jak najszybciej zniknie z afisza „Alchemik”, pierwsza produkcja TwO. To nie jest spektakl słaby, to spektakl zły, który pasował do Festiwalu jak kwiatek do kożucha. Wyjątkowo nie napiszemy z niego recenzji, tylko szczerze odradzamy wszystkim. Czekamy na następną, tym razem godną tak świetnego pomysłu, realizację TwO.
XIII Festiwal Szekspirowski: "Alchemik" Teatru w Oknie Gdynia Gazeta Świętojańska
XIII Festiwal Szekspirowski: "Alchemik" Teatru w Oknie. Jeśli masz kłopoty z „odpaleniem” filmu, wejdź tutaj
Złoty Yorick
Tym razem nie został przyznany, a werdykt Konkursu na Najlepszą Inscenizację Szekspirowską został przyjęty kontrowersyjnie, przez niektórych wręcz za skandal. W tym roku na polskich scenach wystawiono 10 nowych sztuk wg Szekspira. 8 zgłosiło się do konkursu, jeden teatr zrezygnował z tego zaszczytu (Teatr Narodowy z „Wiele hałasu o nic” w reż. Macieja Prusa), premiera „Króla Leara” miała miejsce 5 czerwca i spektakl prawdopodobnie zostanie zgłoszony w przyszłym roku. Wszystkie spektakle obejrzała selekcjonerka Konkursu, dr Monika Żółkoś, dwa rekomendowała Kapitule Konkursu, która składa się z dwóch osób ( oprócz M.Żółkoś prof. Jerzy Limon), a Kapituła postanowiła w tym roku nie przyznawać Grand Prix, a za lepszy z dwóch rekomendowanych spektakli uznała gdańskie „Poskromienie złośnicy”. O wyższości gdańskiej inscenizacji miał przesądzić b.niski poziom dopisanych dialogów do „Otella”.
XIII Festiwal Szekspirowski: Ceremonia wręczenia nagród i zamknięcie Gdynia Gazeta Świętojańska
XIII Festiwal Szekspirowski: Ceremonia wręczenia nagród i zamknięcie. Jeśli masz kłopoty z „odpaleniem” filmu, wejdź tutaj
