W środę, 23-go października 2002, o godzinie 21:05 42 Czeczenów szturmuje Teatr na Dubrowce w Moskwie. Przerywają przedstawienie musicalu NORD-OST i biorą 850 widzów jako zakładników. Ich żądanie: całkowite wycofanie się armii rosyjskiej z Czeczenii. Akcja trwa 57 godzin, 170 osób przypłaca ją życiem.
Olga, 45-letnia księgowa z Moskwy, za długo oszczędzane pieniądze kupiła bilety na przedstawienie dla siebie, męża i córki. Chcieli spędzić miły wieczór w teatrze, pomarzyć sobie trochę, przeżyć w szarej codzienności coś optymistycznego, bo w musicalu wszystko przecież zawsze kończy się happy endem. Tym razem nie – w czasie oblężenia Olga zostaje postrzelona, a mąż umiera na wskutek działania gazu paraliżującego.
Łotewka Tamara, 34-letnia internistka, w ostatnim momencie przejęła nocny dyżur na pogotowiu i zrezygnowała z biletów. I tak nie miała specjalnej ochoty na musical, bo po śmierci męża, który popełnił samobójstwo po odbyciu służby w Czeczeni, stała się na tyle realistką, by nie wierzyć w cukierkowe przesłanki, zamydlające oczy i propagujące, że życie może być piękne. Teraz jednak za wszelką cenę próbuje dostać się do teatru, od kiedy wie, że jej matka, zamiast oddać bilety, siedzi tam na widowni wraz z wnuczką.
23-letnia Czeczenka Zura, wstąpiła do Brygady Czarnych Wdów, bo po tym, jak na wojnie straciła męża, po prostu nie miała dokąd wracać, a oni zapewnili jej ciepły kąt i poczucie wartości. W czasie przygotowań do akcji oblężenia teatru oglądała Nord-Ost kilka razy i płakała ze wzruszenia. W Groznym nigdy nie była w teatrze, bo budynek został zbombardowany. Swoją walką rozumie jako domaganie się o prawo do godnego życia i oddanie czci poległemu mężowi. Nie uważa się za terrorystkę.
Trzy kobiety, silne i niezależne, w kwiecie wieku, nagle zostają wykolejone z codzienności przez katastrofę, w której los każdej przeznaczył inne zadanie. Niemiecki dramaturg Torsten Buchsteiner wczuwa się w mistrzowski sposób w swoje bohaterki i z wielkim wyrozumieniem dla ich osobistych motywacji i daje im w swojej sztuce NORD-OST możliwość wypowiedzi, wspomnień, znalezienia słuchacza, odreagowania emocji, przerobienia traumy a przede wszystkim możliwość żałoby. Bo mimo, że tak bardzo różnią się od siebie, Buchsteiner łączy ich wspólnym mianownikiem: każda jest wdową, ofiarą konfliktu rosyjsko-czeczeńskiego i tą, która po odejściu partnera została i musi uporać się ze świadomością osamotnienia, poczuciem bezradności, z agresją, rozpaczą i budowaniem na gruzach nowej przyszłości. Autorowi udało się wykreować trzy wspaniałe role dla aktorek i stworzyć sztukę, która nie tylko w przejmujący sposób balansuje na pograniczu teatralności i dokumentu, ale która mimo, że powstała 5 lat temu i opowiada o wydarzeniach z 2002 roku, wciąż na nowo zaskakuje swoją aktualnością.
Ludzie z tajnego wywiadu mówią, że operacja była pełnym sukcesem. Krytycy mówią, że była rzezią. W oficjalnej przemowie telewizyjnej do narodu Putin oświadczył: „udowodniliśmy, że Rosja nie da się powalić na kolana“. Przeprosił rodziny ofiar, a następujący poniedziałek ogłosił dniem narodowej żałoby. Oficjanie porównuje się moskiewski dramat zakładników z nowojorskim zamachem z 11-go września. Tu i tam uważa się jakiekolwiek rozważania na temat przyczyn terroryzmu oraz bezkonfliktowych rozwiązań za „niepatriotyczne“.
Torsten Buchsteiner
NORD-OST
Reżyseria i przekład: Adam Nalepa
Występują: Sylwia Góra Weber, Justyna Bartoszewicz, Magdalena Boć
Terminy spektakli
piątek 14 marca | godz. 19.00
sobota 15 marca | godz. 19.00
Bilety
Normalny: 30 zł
Ulgowy: 20 zł
Bilety do nabycia na 45 min przed spektaklem oraz on-line w systemie Ekobilet
