„Drzewa Rodzinne” | Emilie Brzezinski

Wernisaż: poniedziałek 1 lipca 2013, godz. 18:00

Wystawa: 2 lipca – 15 września 2013

Kuratorka: Maria Sasin

Miejsce: Gdańska Galeria Güntera Grassa, ul. Szeroka 34/35, 36, 37, Grobla I 1/2

Godziny otwarcia galerii: wt-śr 11-17, czw-nie 11-19, 27.07-18.08: czw-nie 11-21

WSTĘP WOLNY

Emilie Brzezinski, amerykańska artystka czeskiego pochodzenia, zaprezentuje 16 monumentalnych drewnianych rzeźb z fotografiami jej przodków z cyklu „Drzewa Rodzinne” (Family Trees).

Wystawie towarzyszą nigdy wcześniej nie prezentowane rysunki Zbigniewa Brzezińskiego Honorowego Obywatela Miasta Gdańska, prywatnie męża artystki.

W trakcie trwania wystawy w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa będzie wyświetlany także dokument Krzysztofa Piotrowskiego i Mirosława Borka "Drzewa Rodzinne - Emilie Brzezinski. Impresja filmowa".

O wystawie:

„Drzewa Rodzinne” to metaforyczny obraz rodzinny Emilie Benes Brzeziński, osobista deklaracja własnej tożsamości. „Jestem nieustannie zdumiona tym, jak bardzo moje korzenie kulturowe odciskają się na mojej pracy” – mówi artystka. „Zbyt długo ich nie dostrzegałam, może dlatego, że nigdy nie doświadczyłam życia w kraju pochodzenia moich rodziców. Podróż do świata sztuki przynależnego moim korzeniom miała ogromne znaczenie dla mojego samookreślenia się jako twórcy: uznania, że jedną nogą jestem w Stanach Zjednoczonych, ale drugą – co bardzo ważne – w Europie Środkowej, że jestem amerykańską artystką o środkowoeuropejskim pochodzeniu.”

Instalacja składa się z kilku wolnostojących drewnianych rzeźb, na które nałożono czarno-białe fotografie. Cykl jest afirmacją tożsamości kulturowej artystki, ale również podkreśla istotny element, jakim jest samookreślenie się w obrębie własnej rodziny i wobec jej totalności. W instalacji „Drzewa Rodzinne” znajdziemy subtelne zestawienie przestrzeni, które nie konkurują ze sobą, ale oddziałują wzajemnie w swojej różnorodności. To również złożenie artystycznego świadectwa o tym, że korzenie artystki są obecnie głęboko wrośnięte w Amerykę.

O artystce:

Kariera artystyczna urodzonej w 1932 Emilie Brzezinski rozpoczęła się w latach siedemdziesiątych szeregiem wystaw indywidualnych w mieście Waszyngton oraz w Nowym Jorku. Jej wyraziste, wykonane w różnym materiale prace: od żywicy, lateksu, po drewno zawsze odwoływały się do natury. Ostatecznie artystka skoncentrowała się wyłącznie na monumentalnych rzeźbach w drewnie wykonywanych przy pomocy piły łańcuchowej i siekiery, dzięki czemu udało się jej uzyskać formę nawiązującą do oryginalnych kłód drewna znajdowanych w tartakach, ogrodach lub na placach budowy.

Niebagatelne znaczenie w jej rozwoju artystycznym jako rzeźbiarki, odegrał udział w instalacjach in situ, w przestrzeniach alternatywnych oraz programach prezydenckich i sympozjach w USA i za granicą. Dzięki nim Brzezinski poszerzyła swoje spektrum doświadczeń i uwolniła się z ograniczeń galerii, muzeów oraz rynku. Wtedy też udało się jej odnaleźć swój własny środek wyrazu artystycznego.

Nowym elementem, jaki pojawił się w latach dziewięćdziesiątych było odnalezienie swojego własnego głosu w dialogu, jaki rozgrywa się między materiałem, jakim jest drewno oraz zestawem narzędzi rzeźbiarskich. W ostatnich dziesięciu latach artystka prezentowała swoje prace w USA, a z instalacją Forest (Las) odwiedziła wszystkie stolice krajów Europy Wschodniej – regionu, z którego pochodzili jej przodkowie.

„Drzewa Rodzinne” są metaforycznym portretem rodziny artystki i osobistą deklaracja własnej tożsamości. Artystka bada tu możliwości, jakie stwarza połączenie pustych pni drzew oraz fotograficznych przedstawień. Instalacja jest afirmacją jej tożsamości kulturowej, a zarazem podkreśla istotny element, jakim jest samookreślenie się w obrębie własnej rodziny. To również złożenie artystycznego świadectwa o tym, że korzenie artystki są obecnie głęboko wrośnięte w Amerykę.

Instalacja „Drzewa Rodzinne” jako całość, subtelnie zestawia przestrzenie, które nie konkurują jednak ze sobą, ale oddziałują wzajemnie w swojej różnorodności.

Deklaracja artystyczna Emilie Brzezinski:

Gdy wchodzę w dialog z przyrodą „czynnik ludzki” procesu rzeźbiarskiego dokonujący się przy użyciu dłuta, siekiery czy piły łańcuchowej pozostawia ślad działania twórczego, w symbolicznej formie, którą wydobywam. Zachowuję tę świadomość w trakcie pracy i obserwując zmiany zachodzące w śladach zostawionych przez narzędzia, jestem stale otwarta na reinterpretacje, pozwalam, by ujawnił się element nieoczekiwanego, pozostaję czujna na uchwycenie momentu, w którym odkładam narzędzia – zanim doszłoby do niepożądanego zniszczenia elementu natury. Z uwagą zachowuję pamięć tego, jak drzewo walczyło o życie. Specyficzna struktura włókna, ingerencja mrówek, jakieś szczególne ślady zabliźnień po złamanych gałęziach, miejsca toczone przez próchnicę lub forma, jaką przybrało drzewo szukając światła – w ten sposób ujawniają się przeszkody, które musi ono przezwyciężyć, by przetrwać. Wszystkie te elementy są zachowane w rzeźbionych przeze mnie pniach, jako wyraz mojej deklaracji artystycznej dotyczącej materiału.

Natura jest imponującą formą, ale manifestuje się w niedoskonałościach i specyficzności. U podstaw mojej pracy leży szacunek do tej nieustępliwej indywidualności, która znajduje wyraz w formach przybieranych rzez naturę. Mój dialog z przyrodą dąży do równowagi osiąganej dzięki skierowanej na nią uważności. Kiedy rzeźbię w pniu staram się zachować podstawowy zarys oraz gest drzewa, symbolicznie uzewnętrzniając w ostatecznej formie dzieła jego historię. Umowna postać, jaką ono przybiera wychwala ten cykl życia, służąc jednocześnie za metaforyczne ujęcie ludzkiego doświadczenia.

Rysunki Zbigniewa Brzezinskiego i książka „Bibliografia i Rysunki Zbigniewa Brzezińskiego”:

Zbigniew Brzezińki, Rysunek

Wernisażowi wystawy „Drzewa Rodzinne” Emilie Brzezinski w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa towarzyszy pokaz obu edycji książki „Bibliografia i Rysunki Zbigniewa Brzezińskiego”, której historia liczy już ponad 20 lat.  Wtedy to Emilie Brzezinski uczestniczyła w wystawach organizowanych w Łodzi przez Muzeum Artystów. Tam spotkała Janusza Tryzno, którego zainteresowała rysunkami, kreślonymi odruchowo przez Jej męża, podczas spotkań i konferencji w Białym Domu. Po wyborze kilkudziesięciu „doodles” połączono je z bibliografią prac naukowych Profesora Zbigniewa Brzezińskiego. W ten oto sposób powstała książka artystyczna pod wyżej wymienionym tytułem.  „Bibliografia...”powstała w 1993 r., jej wernisaż z udziałem obojga Państwa Brzezińskich otwierał  powołane wtedy do życia Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi  i rok później (1994) otrzymała Nagrodę Waltera Tiemanna w Lipsku.

Na wernisażu w Gdańsku będzie prezentowane także drugie wydanie tej publikacji,  które powstało według nowej koncepcji, opartej na dwóch założeniach. Po pierwsze, bryła książki odzwierciedla architektoniczną konstrukcję wyimaginowanej biblioteki Zbigniewa Brzezińskiego. Po drugie użyto formę „czarnego kwadratu” Kazimierza Malewicza do kompozycji stron łączących tekst bibliografii i rysunki.

O filmie:

Drzewa Rodzinne - Emilie Brzezinski. Impresja filmowa | reż. Mirosław Bork, Krzysztof Piotrowski (2010, 20')

Filmowa impresja poświęcona wybitnej amerykańskiej rzeźbiarce pochodzenia czeskiego Emilie Brzezinski, prywatnie żonie polityka i męża stanu Zbigniewa Brzezinskiego. Artystka tworzy niezwykłe rzeźby drewniane, pozostawiając ich organiczny charakter. Ostatnio zaczęła łączyć je z monumentalnymi zdjeciami z życia rodzinnego, które pokazała w cyklu "Family Trees" ("Drzewa rodzinne"). Kamera towarzyszy jej przy pracy, w jej atelier, w poszukiwaniach materiału, w czasie wernisażu jej niedawnej wystawy w Society for Arts w Chicago w marcu br. Artystka opowiada o wyborze materiału oraz własnym procesie tworzenia. Film zawiera ponadto masę ciekawego materiału archiwalnego.