Współczesne transformacje sztuki zmierzają w stronę obszaru badań naukowych, w stronę dyscyplin określanych mianem nauk ścisłych. Sztuka dialoguje dziś twórczo z genetyką, biotechnologią, badaniami nad sztuczną inteligencją. Nie jest to wyłącznie efekt nowych aspiracji sztuki. Przeobrażające się równolegle koncepcje dotyczące nauki, ewolucja jej teorii od Ernesta Nagela i Karla Poppera do Thomasa Kuhna i Paula Feyerabenda, wynikająca stąd kontekstualizacja i relatywizacja wartości wyników badań naukowych, doprowadzają do uzasadnionego wniosku, że nauka nie powinna już być obecnie postrzegana jako jedyny obszar praktyk społecznych, w którym produkuje się wiedzę. W rezultacie, sztuka podejmuje dziś nową rolę, odrzuca tradycyjny podział na obiektywną naukę i subiektywną sztukę, aspirując do roli środowiska badawczego, źródła znaczącej, wartościowej wiedzy. Związki tak kształtującej się sztuki z obszarami nauki nie polegają już więc, jak było to niegdyś, na popularyzującym bądź krytycznym odwoływaniu się do wyników badań naukowych. Sztuka może być i często bywa obszarem i metodą badań naukowych. Bardzo liczne prace artystyczne, najczęściej z obszaru nowych mediów, podejmują dziś zadania sytuujące się pomiędzy tradycyjnie pojmowaną twórczością artystyczną a działalnością naukowo-poznawczą. Dzieła te, z jednej strony, reaktywują odrzuconą w dobie Oświecenia alternatywną naukową tradycję epistemologiczną, z drugiej natomiast, przenoszą praktyki artystyczne do laboratoriów naukowych. Efektem tej migracji są takie między innymi tendencje artystyczne, jak bio-art, sztuka robotyczna, transgeniczna bądź nanotechnologiczna. Dzieła wywodzące się z tych tendencji, łącząc w sobie atrybuty twórczości artystycznej i naukowej stanowią nową, znaczącą jakość w obu tych obszarach. Przede wszystkim jednak wprowadzają nowe, znaczące właściwości do społecznego środowiska, w którym tendencje te się rozwijają.
Monika Fleischmann & Wolfgang Strauss, Energy Meter
Z wystawy Performing Data
fot. Krzysztof Miękus
Dzisiejsza sztuka, wchodząc w bliskie strukturalne relacje ze współczesnymi technologiami medialnymi i paradygmatami naukowymi,konstruuje przedmioty doświadczenia artystycznego w sposób całkiem odmienny, niż czynią to tradycyjne media sztuki, nadając im przy tym niespotykany dotąd charakter, proponuje inne strategie negocjacji ich znaczeń oraz – przede wszystkim – w zupełnie inny sposób angażuje swych odbiorców. Nie odwołuje się ona już do tradycyjnej koncepcji kultury artystycznej, ciążącej w stronę pojmowania sztuki jako dziedziny swoistej, autonomicznej, rządzącej się swymi własnymi zasadami i prawami. Sztuka sięgająca po technologie naukowe rozwija się dziś w kontekście wizji trzeciej kultury, postulowanej przez Johna Brockmana, a przygotowanej wcześniej przez koncepcję dwóch kultur C. P. Snowa. Zdaniem Brockmana, trzecia kultura, to uczeni, myśliciele i badacze świata empirycznego, którzy dzięki swym pracom i pisarstwu przejmują i odmieniają rolę tradycyjnej elity intelektualnej. Współczesna twórczość artystyczna, łącząca w swych działaniach paradygmaty sztuki, nauki i technologii, zmierza do przezwyciężenia opozycji humanistycznego świata sztuki i świata nauki, opozycji, z której wyłoniła się koncepcja trzeciej kultury Brockmana. Odnowiona wizja trzeciej kultury jest ufundowana nie na konflikcie, ale na wzajemnych interakcjach obu tych światów, czy może lepiej: wszystkich trzech światów, włączając w tę grę także inżynierski świat technologii. Kultura taka, wchłaniając nie tylko paradygmaty sztuki, nauki i technologii, lecz także struktury społeczeństwa informacyjnego i sieciowego, oraz wyznaczniki kultury partycypacyjnej, kształtuje nowe ramy naszej przyszłości.
Przygotowywana w dniach 23-25 maja 2011 roku konferencja skupi się na tych właśnie wzajemnych odniesieniach trzech wskazanych obszarów ludzkiej twórczości. Jej uczestnicy, naukowcy różnych specjalności oraz artyści, przedstawią wyniki badań nad różnymi aspektami owych związków i zastanowią się wspólnie nad wynikającymi stąd konsekwencjami dla współczesnej kultury.
Konferencja jest otwarta dla publiczności, wstęp wolny.
Osoby zainteresowane uczestnictwem w konferencji proszone są o wypełnienie formularza (do pobrania na stronie http://artline-southbaltic.eu/event/towards-the-third-culture-the-co-existence-of-art-science-and-technology/ lub na stronie http://artandscience.pl/) i przesłanie go na adres
conference@laznia.pl
Termin przesłania zgłoszenia: 16 maja 2011. Po otrzymaniu zgłoszenia będziemy wysyłać emaila z prośbą o potwierdzenie. Brak potwierdzenia do 19 maja będzie oznaczał rezygnację z udziału w konferencji.
UWAGA! Ilość miejsc ograniczona.
